دندانپزشکی کودکان

✅اولین تغذیه کودک

✅باید ها و نبایدهای پایان یک سالگی و آغاز دو سالگی

✅چه غذایی مناسب کودک من است

✅توصیه های سازمان بهداشت جهانی

✅چه خوراکی هایی باعث پوسیدگی دندان میشوند

✅راهکارهایی برای جلوگیری از پوسیدگی دندان

✅رژیم غذایی مناسب برای کودکان

✅راز داشتن دندان های درخشان

✅چرا نوشابه نخوریم

👼🦷🦷🦷👼

تغذیه انسان از بدو تولد تا ۶ ماهگی صرفا توسط شیر مادر می باشد. پس از آن سایر مواد غذایی کمکی نیز اضافه می گردد.

کودک از ۹ ماهگی نیاز بیشتری به انرژی دارد لذا غذاهای کمکی می تواتد جبران کمبود انرژی و مواد ضروری مورد نیاز بدن را بنمایند.

اولین تغذیه کودک:

اولین تغذیه کودک با غذای کمکی معمولا با فرنی با برنج ،حریره بادام، شروع می گردد و با سوپ کم نمک و زرده تخم مرغ و پوره سبزیجات ادامه می یابد.

از ماه نهم می توا ن آبمیوه و کمی بعد خود میوه را به غذای کودک اضافه کرد.و بعد از آن می توان کته نرم در آب گوشت و آب مرغ را در رژیم غذایی کودک گنجاند.

بازگشت

تاکید می گردد که قبل از پایان یک سالگی غذا های زیر را به کودک ندهید:

• سفیده تخم مرغ
• میگو 
• بادام زمینی
• شکلات
• ترشی
• خربزه
• کیوی
• آلبالو
• گیلاس
• نخود
• لپه
• عسل غیر پاستوریزه
• پنیر
• فلفل و ادویه و نمک
• آبمیوه صنعتی
• نوشابه های گازدار
• شکر
• قند
• ذرت، انگور و کشمش
• آجیل
• سوسیس
• اسفناج
• کلم
• قهوه چای
• شیر گاو
• انواع توت ها

در پایان دو سالگی رشد مغزی و جسمی در کودک کاهش می یابد لذا نیازهای تغذیه ای و اشتهای کودک نیز کم می شود. و کودک به انرژی کمتری نیاز دارد و بالطبع کمتر غذا می خورد. به زور غذا دادن به کودک ، یک نواخت بودن غذا، عدم توجه به نیازهای عاطفی کودک سبب تشدید کاهش اشتها و کمبود وزن میگردد.

بازگشت

چه غذایی مناسب کودک من است:

در غذای کودک باید از لبنیات، گوشت ها و میوه ها و سبزیجات استفاده گردد. کودک نباید در مصرف شیرینی و شکلات زیاده روی کند و باید از یک سالگی به نخوردن نمک زیاد،شیرینی و چربی عادت کند .

کمبود روی سبب اختلال در رشد کم اشتهایی و کاهش حس چشایی می گردد که از طریق غذاهایی مانند گوشت ،مغز ها و غذا های دریایی جبران می گردد. کمبود ید موجب ضعف قوای جسمی ،کند ذهنی و کاهش آموزش پذیری می شود که ازطریق استفاده از غذاهای دریایی قابل جبران است.

بازگشت

توصیه های سازمان بهداشت جهانی برای تغذیه مناسب:

۱٫افزایش مصرف میوه و سبزیجات (روزانه حدودا ۴۰۰ گرم سبزیجات و میوه تازه مصرف شود)

۲٫تحرک جسمی بیشتر (روزانه ۱ ساعت فعالیت جسمی برای هر فرد سالمی ضروری است )

۳٫رژیم غذایی متعادل و سالم کاستن از مصرف نمک و قند و چربی اشباع شده (حدود ۵۵ % رژیم غذایی کربو هیدرات – کم تر از ۱۰ % قند ها و شیرینی ها -۱۰ تا ۱۵ % پروتئین -۱۵تا ۲۰ %چربی که شامل حداکثر ۱۰ % چربی اشباع شده باشد-نمک کمتر از ۵ گرم در روز)

بازگشت

غذاهای زیر به علت پایین آوردن PH پلاک دندانی می توانند باعث پوسیدگی گردند:

• سیب خشک ،سیب ترش و آب سیب
• پرتقال و آب پرتقال
• موز
• نان سفید
• شیر کاکائو
• سیب زمینی آب پز و سرخ شده
• کیک خامه ای
• انواع شیرینی و مواد قندی

❌اصلی ترین عامل پوسیدگی تکرار زیاد مصرف مواد قندی در طی روز است❌ بازگشت

برای جلوگیری از پوسیدگی میتوان توصیه های تغذیه زیر را رعایت کرد:

۱٫کاهش مصرف مواد قندی در میان وعده ها از بهترین را ه کارهای کاهش پوسیدگی است.

۲٫غذا های شامل محتوای پروتئینی نسبتا بالا ،محتوای چربی متوسط تا پایین جهت تسهیل پاکسازی دهان ،حداقل کربوهیدرات قابل تخمیر، محتوای معدنی بالا خصوصا کلسیم و فسفر ،PH بالا ز ۶ ،توانایی تحریک جریان بزاق ،دارای کم ترین خاصیت پوسیدگی زایی می باشند.

نکات تغذیه ای برای پیشگیری از پوسیدگی دندانی کودکان:

👨‍⚕️۱٫هر بار که ما مواد غذایی و یا نوشیدنی‌های شیرین مصرف می‌کنیم، باکتری‌های موجود در پلاک دندان اسید تولید می‌کنند که به دندان آسیب می‌زند. اگر ما مکرراً در طول روز غذاها و نوشیدنی‌های شیرین مصرف کنیم، این «حملات اسیدی» بیش‌تر خواهد بود که می‌تواند به پوسیدگی دندان منجر شود.

👨‍⚕️۲٫مقدار و دفعات مصرف مواد غذایی و نوشیدنی‌هایی که حاوی قند هستند را کاهش دهید و غذاهای شیرین از جمله میوه‌های خشک را تنها هنگام وعده‌های غذایی به بچه بدهید.

👨‍⚕️۳٫میوه ها و سبزیجات با فیبر بالا را به عنوان اسنک برای کودک آماده کنید.

👨‍⚕️۴٫شربت‌های شیرین‌شده با شکر، نوشابه‌های گازدار، نوشیدنی‌های غیر الکی و آب‌میوه‌ها هیچ جایی در رژیم غذایی روزانهٔ کودکان ندارند.

👨‍⚕️۵٫میزان آب میوه و/یا اسموتی‌ هایی که کودک‌تان مصرف می‌کند، به در مجموع حداکثر ۱۵۰ میلی‌لیتر (یک واحد) در روز محدود کنید و برای کاهش خطر پوسیدگی دندان، همراه با وعده غذایی مصرف شود.

👨‍⚕️۶٫همیشه دارو‌های بدون قند را درخواست کنید.

بازگشت

رژیم غذایی مناسب برای کودکان:

۱٫یکی از روشهای پیشگیری از پوسیدگی، کنترل رژیم غذایی کودکان از سوی والدین است.

۲٫غیر از غذا های اصلی، میان وعده های غذایی می توانند نقش مهمی در سلامت دندانهای کودکان ایفا کنند.

۳٫بهتر است مواد قندی و شیرین و ترش به همراه وعده های اصلی غذایی مصرف شوند.

۴٫تعداد دفعات مصرف مواد قندی و ترش در طی روز کاهش یابد.

۵٫از خوردن تنقلات و شیرینی و مایعات شیرین مثل شیر و عسل و ترش مثل شربت لیمو ترش قبل از خواب به شدت پرهیز شود، زیرا جریان بزاق در طی خواب کاهش می یابد و قدرت پاک کنندگی آن کمتر میشود.

۶٫از خوردن تنقلات چسبنده مثل شکلات تافی، گز، سوهان، لواشک و تمبرهندی که مدت زیادی روی سطوح دندان باقی میمانند پرهیز شود.

۷٫به سرعت غذا خوردن کودکان نیز توجه کنید و مراقب باشید لقمه های غذا را در زیر زبان و داخل گونه نگه ندارند، زیرا احتمال ایجاد پوسیدگی را بیشتر میکند.

بازگشت

راز داشتن دندانهای درخشان:

اگر با این که به طور منظم مسواک می زنید و نخ دندان می کشید اما باز هم دندانهایتان جرم می گیرند و پوسیده می شوند،می توانید با چند تغییر موثر در برنامه تغذیه ای و بهداشتی ،مهم ترین مشکلات دندانی خود را برطرف کنید و خنده را به چهره باز گردانید.

✔فیبر های خوراکی را حتما در رژیم غذایی خود بگنجانید:

یکی از مهم ترین عوامل بروز بیماری های دندانی ، رژیم غذایی مدرن حاوی مواد غذایی تصفیه شده است.سلامت دندانها علاوه بر مسواک زدن نیازمند رژیم غذایی مناسب است.

کربو هیدرات های تصفیه شده دشمن دندانها هستند. این خوردنی ها چسبنده هستند و اگر به درستی شسته نشوند جای مطلوبی برای فعالیت باکتری ها و تولید اسید هستند که عامل تخریب مینای دندان است

.در عوض خوردنی های فیبری مثل میوه ها و سبزیجات خام و غلات سبوس دار به دندانها نمی چسبند و بهترین جایگزین برای کربوهیدرات های تصفیه شده هستند.

✔کلسیم بیشتر مصرف کنید:

هر فرد بالغ باید حداقل ۵۰۰ میلی گرم کلسیم در روز مصرف کند تا دندان های قوی داشته باشد.

❌از رژیم های سخت پرهیز کنید :

هر چند رژیم گرفتن به لاغر شدن و کاهش وزن کمک می کند اما اگر رژیم های سخت بگیرید و طولانی مدت گرسنه بمانید، بزاق کمتری در دهان تولید می شود. بزاق دهان ،خاصیت ضد باکتریایی دارد ،بنابر این هر چه کمتر تولید شود،رشد باکتری های مضر در دهان افزایش می یابد..

❌مراقب مرکبات و آب آنها باشید:

هر چند این میوه ها سرشار از ویتامین c هستند اما اسید آنها می تواند به مینای دندان آسیب برساند.بنابر این توصیه می شود آب میوه های مرکبات را با نی بنوشید یا این که حداقل ۳۰ دقیقه پس از خوردن میوه های مرکبات دهان خود را نشویید تا در این فرصت بزاق دهان تولید شود و اسید میوه را بشوید.شستن دهان بلافاصله پس از مصرف این میوه ها،موجب تخریب مینای دندان می شود.

بازگشت

به این هفت دلیل نوشابه نخورید:

۱- نوشابه عامل افزایش فشار خون است. فشار خون بالا یک عامل خطرزا برای بیماری قلب و عروق است. داده ‌های مربوط به بیش از ۲هزار و ۵۰۰ نفر نشان می ‌دهد که نوشیدن بیش از ۳۵۵ میلی لیتر آب میوه ی شکردار یا نوشابه ی گازدار در روز می ‌تواند توازن فشارخون را بهم بزند.

۲- نوشابه هضم غذا را با مشکل مواجه می ‌کند دکتر فریده شیشه‌ بر در این باره می گوید: تقریبا همه مواد و ترکیبات موجود در نوشابه مضر هستند و هیچ ماده مفیدی در آن وجود ندارد. وی با بیان این که مصرف نوشابه با هدف هضم غذا و یا به عنوان نوشیدنی همراه غذا به هیچ وجه توصیه نمی ‌شود، افزود: دستگاه گوارش بدن برای هضم غذا نیازی به نوشابه ندارد و نباید با هدف تسریع هضم غذا نوشابه مصرف کرد.

برخی افراد هم نوشابه را به عنوان یک نوشیدنی و برای خنک شدن بدن مصرف می‌ کنند که به این افراد نیز توصیه می ‌شود نوشیدنی‌ های سالم را جایگزین کنند. این متخصص تغذیه با اشاره به این که غذاهای چرب دیرهضم هستند، خاطرنشان کرد: پس از مصرف غذاهای چرب اگر نوشابه و یا هر مایع دیگری مصرف شود، موجب رقیق شدن اسیدهای گوارشی می‌ شود و درنتیجه هضم غذا با مشکل مواجه خواهد شد.

۳- نوشابه خطر سکته را افزایش می ‌دهد. مصرف مداوم و منظم نوشابه، خطر ابتلا به سکته را تا ۶۱ درصد افزایش می ‌دهد.

۴- نوشابه ‌های گازدار موجب پوکی استخوان می شوند. نوشابه ‌ها علاوه بر قند زیاد، دارای املاح فسفات هستند که در جذب کلسیم غذا ایجاد اختلال می ‌کند و نهایتا مصرف مداوم نوشابه ‌های گازدار کمبود کلسیم و به دنبال آن پوکی استخوان را به دنبال دارد. پوکی استخوان موجب شکستگی ‌های خود به خود استخوان می‌ شود. دکتر سید مرتضی صفوی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران نیز در این باره می گوید: اسید فسفریک علاوه بر ایجاد اختلال در گوارش غذا، باعث اسیدی شدن خون می شود که برای جلوگیری از پایین آمدن بیش از حد PH خون(اسیدی شدن) و خنثی سازی آن، بدن از کلسیم ذخیره شده در استخوان ها استفاده می کند.

در واقع اسید فسفریک موجود در نوشابه باعث کنده شدن کلسیم از استخوان ها می شود؛ از سوی دیگر برای جذب کلسیم موجود در غذاها از طریق دستگاه گوارش نیز نیاز به برقراری نوعی تعادل میان میزان کلسیم و فسفر است. وقتی این تعادل بر اثر نوشیدن نوشابه گازدار حاوی اسیدفسفریک به هم می خورد، جذب کلسیم از دستگاه گوارش نیز دچار اختلال می شود.

بنابراین بدن از یک سو از کلسیم ذخیره شده در استخوان استفاده می کند و از سوی دیگر به راحتی نمی تواند کلسیم جذب کند، در نتیجه دچار نوعی فقر کلسیم و کاهش تراکم استخوانی و در نهایت پوکی بافت استخوانی خواهد شد. طبق نتایج جدیدترین تحقیقات علمی، افرادی که به میزان زیاد نوشابه مصرف می کنند، احتمال شکستگی استخوان در آن ها ۳ تا ۴ برابر کسانی است که نوشابه مصرف نمی کنند.

۵- نوشابه ‌های گازدار عامل اصلی پوسیدگی دندان ها هستند. دکتر سعید نعمتی، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد می گوید: یکی از مهم ترین مسائلی که امروزه با آن مواجه هستیم، استفاده ی بی ‌رویه ی نوجوانان و جوانان از نوشابه‌ های گازدار و تنقلات حاوی مواد قندی است که در این سنین با توجه به افزایش فعالیت ‌های بدنی تمایل به مصرف این مواد نیز افزایش یافته و باعث ایجاد صدمات جبران ناپذیری بر بدن و دندان‌ ها می‌ شود. نوشابه‌های گازدار به دلیل وجود ترکیبات CO2 و تبدیل آن به اسید کربنیک باعث عدم جذب کلسیم مواد غذایی و در نتیجه ایجاد مشکلات اسکلتی و پوکی استخوان می‌ شود و از طرفی حل شدن تدریجی مینای دندان و در نتیجه رنگ گرفتگی سطحی، ایجاد حساسیت، پوسیدگی ‌های ریز روی مینای دندان را به دنبال دارد. بهترین جایگزینی برای تنقلات و نوشابه های گازدار، انواع مغزها و انواع دوغ می‌ باشد که در گذشته جایگاه خوبی در سبد غذایی ما ایرانیان داشته است و نه تنها فاقد اثرات پوسیدگی دندان ها است بلکه باعث تامین کلسیم مورد نیاز بدن نیز می ‌شود. ۶- نوشابه موجب افزایش احتمال ابتلا به سرطان لوزالمعده می شود. محققان می ‌گویند مصرف نوشابه‌ های قندی بیش از دو بار در هفته می ‌تواند احتمال افزایش به سرطان لوزالمعده را افزایش می ‌دهد.

۷- نوشابه موجب افزایش احتمال ابتلا به سنگ های کلیوی می‌شود. بالا رفتن میزان اسید فسفریک در خون بر عملکرد کلیه ها تاُثیر منفی داشته، از آن جایی که کلیه ها قادر به دفع سریع آن نمی باشند باعث وارد آمدن فشار مضاعف به کلیه ها می شود. همچنین مصرف نوشابه های گاز دار سبب می گردد تا کلسیم از استخوان ها خارج شده و درون خون جریان یابد که این امر به نوبه ی خود موجب رسوب کلسیم اضافی در کلیه ها گردیده که در نهایت منجر به تشکیل سنگ ‌های کلسیمی در کلیه ها می شود.

❌غذاهایی که باعث می شوند محیط دهان مستعد پوسیدگی های دندانی شود:

• سیب های خشک
• سیب های تازه
• آب سیب
• زردآلو های خشک
• موز
• نان سفید
• نان گندم کامل
• هویچ پخته
• شیر کاکائو
• نوشیدنی شیرین و گاز دار
• بیسکویت بی شکر
• پنیر خامه ای
• انگور
• شیر کامل
• پرتقال
• آب پرتقال
• ماکارونی
• سیب زمینی آب پز
• چیپس سیب زمینی
• کشمش ها
• برنج
• گوجه فرنگی تازه

مطالب مرتبط:

بهداشت دهان در کودکان

بهداشت دهان و دندانها

بازگشت

👨‍⚕️درمانهای دندانپزشکی

✅دندانپزشکی کودکان

✅عفونت و آبسه دندان شیری

✅صدمات دندانی

✅ارتودنسی

✅روکش و بریج

✅لمینیت

✅ایمپلنت دندانی

✅دندان مصنوعی

✅معاینه و پاک سازی دهان و دندان

✅درمان لثه

✅لیزر در دندانپزشکی

✅ترمیم دندان

✅درمان ریشه(عصب)دندان

✅جراحی فک و صورت

✅بیلیچینگ دندان

 

🦷🦷🦷🦷🦷🦷

دندانپزشکی کودکان:

دندانپزشکی کودکان و نوجوانان بخشی از تخصص دندانپزشکی است که به درمان کودکان در دوره ی دندانهای شیری و دوره دندان های  بینابینی (mixdention) می پردازد.کودکان صرفا ابعاد کوچکتر بزرگسالان نیستند. آنها دارای نیازهای فیزیو لوژیک و روحی خاص خود،همراه با آناتومی خاص اجزا بدنشان هستند.

این نیاز خاص،زمینه ساز ایجاد رشته دندانپزشکی کودکان و نوجوانان گردیده است.حفظ دندانهای شیری کودکان علاوه بر اینکه در فانکشن جویدن موثر است باعث بهبود اعتماد به نفس کودک و هدایت گر مسیر رویشی دندانهای دائمی در مسیر رویش صحیح خود می باشد.

دندانپزشکان کودکان با شناخت کامل نیازهای روانی کودک و استفاده از روش های مختلف کنترل رفتاری ،که از محدوده هم زبانی با کودک تا تحکم رفتاری گسترش دارد و از طریق درمان های معمول در مطب  دندانپزشکی تا درمان تحت آرامبخشی و بیهوشی در بیمارستان،اقدام به درمان کودکان می نمایند.

بازگشت

 

عفونت و آبسه دندان شیری:

عفونت دندانهای شیری بدنبال پوسیدگی دندان و عدم درمان و گسترش عفونت به مجموعه عروق و اعصاب پالپ ( مغز ) دندان می باشد . باکتری هایی که باعث پوسیدگی در دندان میشوند ابتدا باعث از بین رفتن بافت سخت دندان ( مینا و عاج) میگردند ، بدنبال از بین رفتن بافت سخت دندان ، میکرب به بخش مرکزی دندان نفوذ کرده و باعث مرگ سلول های زنده پالپ دندان و بدنبال آن ، عفونت آن میگردد. در صورت عدم درمان در این مرحله ، میکرب از طریق سوراخ انتهای ریشه ، به استخوان و بافت های احاطه کننده دندان حمله کرده و در آ ن ناحیه نیز باعث عفونت و مرگ سلولهای زنده ناحیه ای و نهایتا آبسه دندانی میگردد. در این مرحله نیز عدم درمان مناسب میتواند باعث ایجاد ، فیسچول و نفوذ چرک به داخل حفره دهان گردد. علاوه بر پوسیدگی آسیب ها و صدمات دندانی نیز میتوانند باعث بروز آبسه دندانی گردند.با توجه به اینکه دندانهای شیری به نسبت دندانهای دائمی مینا و عاج نازکتری دارند ، مشکلات منجر به آبسه دندانی در دندانهای شیری شایع تر است و بیشتر مشاهده میشود. پیشگیری و درمان آبسه دندان شیری رعایت تغذیه مناسب،بهداشت منظم دهان و دندان، و کنترل دوره ای توسط دندانپزشک میتواند با پیشگیری از بروز پوسیدگی، از بروز آبسه دندان شیری هم جلوگیری کند. زمانی که دندان شیری دچار آبسه شد ، درمان از تجویز آنتی بیوتیک تا درمان عصب کشی دندان شیری (پالپکتومی) و نهایتا کشیدن دندان میتواند متفاوت باشد.

بازگشت

 

صدمات دندانی:

صدمه ای که در پی آن شکستگی یک دندان قدامی دائمی وجود داشته باشد تجربه بسیار تلخی برای کودک و والدین است. یکی از اولین اقدامات در این موارد باز گرداندن سریع سلامت روحی و روانی کودک به حالت عادی است تا خلاء متفاوت بودن از سایر کودکان هر چه سریعتر در وی مرتفع گردد . همان گونه که پیشرفت و رفتار کودکان در مدرسه و یا سایر اماکن ممکن است در اثر صدمه به دندانها که نمایی بد منظره بوجود می اورد تغییر کند ، حالات روانی آنها نیز تحت تاثیر خواهد بود .

صدمه به دندانهای کودکان غالبا همراه با زخمهای بافت دهان و خراشیدگی پوست صورت باشد .در این موارد اولین مسئله ای که باید در نظر گرفته شود بر رسی کودک از نظر واکسیناسیون کزاز است .پس از اطمینان از ایمن بودن کودک در مقابله کزاز می توان نسبت به سایر مراحل درمانی اقدام کرد .در صورتی که صدمه به دندان باعث از بین رفتن قسمت کوچکی از مینا و یا تاج شود می توان با مراجعه به دندانپزشک نسبت به ترمیم دندان اقدام نمود .

در صورتی که قطعه شکسته شده در دسترس باشد می توان نسبت به چسباندن مجدد آن به دندان اقدام کرد. در این موارد بهتر است قطعه شکسته شده تا زمان مراجعه به دندانپزشک در محیط مرطوب نگهداری شود .آسیب وارده به دندان شیری ممکن است روی سیستم دندانی دائمی تاثیر بگذارد و باید برای کودک در این خصوص بررسی دقیقی انجام شود .

بازگشت

 

ارتودنسی:

کلمه ارتودنسی به معنی ردیف کردن دندان هاست هدف از این کار، مرتب کردن دندان های فک بالا یا فک پایین و یا هر دو فک می باشد اگر درمان ارتودنسی در سن مناسب انجام گردد، علاوه بر تغییرات دندانی قادر به تغییرات موقعیت استخوان ها و هماهنگ نمودن اجزا صورت نیز می باشد.

در رشته ارتودنسی ۳ هدف عمده درمانی وجود دارد:

🌞١.تغییر دادن موقعیت دندانها برای ردیف  و هماهنگ شدن آنها که با حرکت دادن دندان درون استخوان انجام می شود.این مسئله ارتباطی با سن نداشته و در هر سنی قابل انجام است.

🌞٢.درمانهایی که با هدف تغییر موقعیت استخوانها در طول رشد انجام می شود این درمانها معروف به درمانهای فانکشنال یا ارتوپدیک هستند که با اعمال نیرو به استخوانها انجام می شود.بدیهی است این نوع درمان فقط تا هنگام رشد فعال استخوانها (پایان بلوغ)قابل انجام است.

🌞٣.درمانهایی که برای آماده  سازی وضعیت قوس دندانهای فک بالا و پایین برای درمانهای جراحی فک و صورت انجام می شود.

🦷🦷🦷🦷🦷

دو نوع دستگاه ارتودنسی برای مرتب کردن دندانها استفاده می شود:

✔ دستگاه متحرک ارتودنسی:

که بیمار می تواند آن را از دهان خارج کند و دوباره در محل اولیه خود قرار دهد. این دستگاه اغلب در دوره دندان شیری یا شیری – دایمی و عموماً در کودکان کمتر از ١٢ سال و یا در افراد بزرگتر که ناهنجاری های دندانی محدودتری دارند استفاده می شود .

✔ دستگاه ثابت ارتودنسی:

که به طور محکم به دندان ها متصل است و بیمار نمی تواند آن را از دهان خارج کند. این نوع دستگاه ها معمولا پس از رویش دندان های دایمی برای مرتب کردن دندان ها به کار می رود.بهترین سن برای تشخیص ناهنجاری های دندانی – فکی، سن ٧-۶ سالگی است. البته بهترین سن معالجه، بسته به نوع ناهنجاری متفاوت است. به طور مثال بهتر است درمان عقب بودن فک پایین در سنین ٩ تا ١۰ سالگی و عقب بودن فک بالا در حدود سنین ٧ تا ٨ سالگی آغاز شود. در افراد بزرگسالی که مشکل استخوان دارند و رشد استخوانی در آنها وجود ندارند رفع کامل مشکل اسکلتی معمولا مستلزم درمان ارتودنسی همراه با جراحی است.در این درمانها ابتدا موقعیت دندانها بر روی هر یک از فکین اصلاح شده و با هماهنگی ایجاد شده بین فک بالا و پایین ، بیمار برای جراحی فک ارجاع می گردد و پس از جراحی فک درمان نهایی ارتودنسی انجام می شود.

بازگشت

 

 روکش و بریج:

روکش نوعی از ترمیم دندان است که به بازسازی کامل ساختار دندان می انجامد. در دندانهایی که به شدت پوسیده اند و یا ترمیم های وسیع و درمان های ریشه دارند،جهت جلوگیری از آسیب های مجدد و شکستگی تاج دندان اقدام به انجام درمان روکش می گردد. این درمان علاوه بر استحکام دندان آسیب دیده باعث بهبود زیبایی بیمار نیز می شود روکش ها انواع مختلفی نظیر تمام فلز ،چینی ، سرامیک و زیر کونیا دارند.

در مواردی که دندانی از دست رفته باشد با تراش دو دندان مجاور و نصب روکش روی آنها دندان از دست رفته توسط بریج که به روکش های دو طرف متصل می گردد جایگزین می شود . امروزه در اکثر مواقع به جای درمان بریج از درمان ایمپلنت استفاده می گردد .

بازگشت

 

لمینیت:

این درمان جز درمان های پروتزی تقسیم بندی می گردد و در زمانی که صرفا بازسازی سطح بیرونی دندان (باکال) مورد نظر است  انجام می گردد این درمان با توجه به اینکه حداقل تراش و تخریب ساختار اصلی دندان را دارد یک درمان کاملا محافظه کارانه تلقی می گردد. درمان لمینیت باعث بازیابی زیبایی دندان می گردد اما با توجه به ماهیت دندان نسبت به روکش باید از مراقبت بیشتری توسط بیمار بهره مند گردد .

بازگشت

 

ایمپلنت دندانی:

ایمپلنت پین های باریکی هستند که از آلیاژ  تیتانیوم سازگار با بافت بدن  ساخته شده که درون استخوان فک گذاشته می شود.ایمپلنت دندانی بعنوان پایه ای جهت قرار دادن پروتز روی آن استفاده می شود و باز سازی تاج دندانهای از دست رفته با استفاده از این پایه ایمپلنت مقدور می گردد.

ایمپلنت های دندانی از دو جزءاصلی تشکیل شده اند: فیکسچر و اباتمنت.

فیکسچر ایمپلنت داخل استخوان قرار دارد و قسمت اباتمنت ایمپلنت روی آن قرار می گیرد و نهایتا روکش چینی با فرم دندان روی آن قرار داده می شود.حدود ۳ تا ۶ ماه زمان لازم  بعد از جراحی برای رشد و ترمیم استخوان اطراف ایمپلنت نیاز  است.افرادی که به هر علتی دندان ازدست داده باشند کاندید ایمپلنت دندان هستند. ایمپلنت جهت جایگزینی دندان تا بازسازی همه دندانها را در بر می گیرد. در مورد از دست دادن یک یا چند دندان دیگر نیازی به تراش دندانهای مجاور بعنوان پایه پروتز نیست. ایمپلنت داخل استخوان قرار می گیرد و روکش روی همان ایمپلنت بدون اتکاء به دندانهای مجاور قرار داده می شود. در مورد بیمارانی که دندانهای زیاد یا همه دندانها را از دست داده باشند با قرار دادن چند ایمپلنت در فک آنها و استفاده از آنها بعنوان پایه می توان پروتز متکی بر ایمپلنت جهت جایگزینی دندانهای از دست رفته قرار داد. در مورد بیماران کاملأ بی دندان می توان با قرار دادن حداقل دو ایمپلنت در هر فک پروتزی متحرک ولی محکم و بدون لغزش و لقی در اختیار بیمار قرار داد.

هنگام انتخاب ایمپلنت میزان استخوان در دسترس، میزان استحکام استخوان و زمان گذاشتن ایمپلنت در نظر گرفته می شود. اگر استخوان کافی برای گذاشتن ایمپلنت در دسترس نباشد می توان در شرایط خاص مقداری استخوان برگرفته از نقاط دیگر پیوند زد.همچنین بر حسب میزان سختی استخوان انواع پیچ دار و بدون پیچ ایمپلنت انتخاب می شود. ایمپلنت می تواند بلافاصله پس از از دست رفتن دندان و کشیدن آن یا پس از زمان طولانی ترمیم، جایگزین شود. شکل ایمپلنت مانند ریشه دندان طبیعی است.

پس از از دست رفتن دندان در صورت عدم جایگزینی سریع با ایمپلنت امکان تحلیل استخوان و کاهش توانایی جویدن و کج شدن دندانهای کناری وجود دارد.مکان گذاشتن ایمپلنت و نوع سیستم مناسب تنها بوسیله معاینه ای که دندانپزشک انجام میدهد با در نظر گرفتن سایر شرایط قابل بیان است. میزان حجم و دانسیته استخوان فک، تعداد و موقعیت و استحکام دندانهای طبیعی فرد، شرایط لثه، شرایط و تعداد دندانهای فک مقابل از عوامل مهم حین معاینه استاز دست رفتن دندان می تواند به دلیل پوسیدگی، بیماری لثه و یا تصادفات باشد.

اگر دندان در منطقه زیبایی باشد علاوه بر زیبایی سلامتی دندان نیز متاثر می شود. فاصله طولانی بی دندانی باعث رویش دندانهای فک مقابل به این فاصله و جابجایی دندانهای بالا و پایین و از دست رفتن اکلوژن مناسب می شود. عمل جویدن نیز متاثر شده و مفاصل فک پایین در طولانی مدت دردناک می شود.امروزه بطور متوسط موفقیت در کاشت ایمپلنت های دندانی بیش از ۹۵ درصد است ولی درصد میزان موفقیت در ایمپلنت های دندانی به موارد زیر بستگی دارد:

✔ بیمار:

بیمار باید از سلامت برخوردار باشد و به بیماری مزمن ضعیف کننده سیستم ایمنی بدن مبتلا نباشد. اخیرا دچار مشکل شدید قلبی (جراحی قلب یا انفارکتوس) نشده باشد. دیابت کنترل نشده ورادیوتراپی و بیماری لثه و دهان نداشته باشد. همچنین استعمال سیگار و مشروبات الکلی از عوامل محدود کننده عمل ایمپلنت هستند.

✔ دندانپزشک:

دندانپزشکی که ایمپلنت را انجام می دهد باید دوره های لازم ایمپلنت را دیده باشد و مهارت و تجربه کافی در انجام ایمپلنت داشته باشد، همچنین تمام شرایط بیمار از نظر سلامت بدن و فاکتوهای مهم داخل دهانی را ارزیابی کند و با رعایت اصول کنترل عفونت مبادرت به انجام جراحی ایمپلنت نماید.

✔ ایمپلنت:

فاکتور مهم دیگر در مورد میزان موفقیت ایمپلنت مخصوصا در دراز مدت خود ایمپلنت است. امروزه شرکت های سازنده ایمپلنت بسیار زیاد و متنوعند. قیمت های ایمپلنت بسیار متنوع است و هر کدام از کمپانی های سازنده روی نکاتی تاکید دارند که در ساخت ایمپلنت از آن بهره جسته اند. دندانپزشک با توجه به بودجه بیمار و مسائل تکنیکی و مزیت های ایمپلنت در محدوده قیمت مورد نظر، مبادرت به انتخاب یک سیستم می کند .در کل ایمپلنتی مناسب است که میزان جوش خوردن آن به فک، بالا باشد (osseointegration) و میزان تحلیل استخوان اطراف آن در طول زمان کمتر باشد.

✔ مراقبتهای بعدی:

بیمار نقش بسیار مهمی در طول عمر ایمپلنت و موفقیت دراز مدت آن دارد. عدم استعمال دخانیات و مشروبات الکلی و رعایت بهداشت دهان و دندانها و لثه، مراجعات منظم به دندانپزشک و اطمینان از سلامت لثه و عدم وجود جرم دندانی و پوسیدگی در دندانهای دیگر همه و همه موفقیت دراز مدت ایمپلنت را افزایش می دهد.

بازگشت

 

 دندان مصنوعی:

در افراد سالخورده به علت از دست دادن دندانها از افتادگی عضلات صورت و مشکلات تغذیه ای و گفتاری به وجود می آید.استفاده از دندان مصنوعی می تواند تا حدود زیادی این مشکل را رفع نماید.خوشبختانه با تغییر روش زندگی مشکل بی دندانی کامل در جامعه به مراتب کمتر گردیده است و کمتر نیاز به استفاده از پروتز های دست دندانهای مصنوعی احساس می شود.دندانهای مصنوعی با بازسازی فانکشن و عملکرد دندانهای اصلی نقش به سزایی در تغذیه افراد و ارتقا سطح سلامتی آنان دارند.

بازگشت

 

معاینه و پاک سازی دهان و دندان:

معاینه دندانپزشکی و بررسی کامل محیط دندان و دهان و زبان اولین قدم برای حفظ سلامت دهان و دندان است . در صورت انجام معاینات دوره ای و منظم در صورت بروز مشکلات دندانی بلافاصله اقدامات لازم توسط دندانپزشک انجام و از پیشرفت ضایعات جلوگیری می گردد.پاکسازی دوره ای دهان و دندان توسط کلینیسین باعث حفظ سلامت دهان می شود و در صورتی که این درمان های بروساژ و جرم گیری به صورت صحیح و با فواصل زمانی مناسب انجام گردد هیچ گونه عوارض نامناسب نداشته و از تجمع میکروب ها و بروز بیماری جلوگیری می کند .

بازگشت

 

درمان لثه:

معمولا در خیلی ار موارد مسواک کردن صحیح باعث بهبود بیماری لثه می‌شود همینطور استفاده از نخ دندان در سلامت لثه‌ها بسیار مفید است، زیرا پلاک میکروبی در نواحی بین دندانی تجمع بیشتری دارد و برداشتن آنها توسط نخ دندان، ‌به سالم ماندن لثه‌ها کمک می‌کند. استفاده از دهان شویه آب نمک ( نصف قاشق چایخوری نمک در یک لیوان آب جوشیده سرد شده ) همراه با ماساژ لثه‌ها نیز مؤثر می‌باشد، اگر بر روی دندانها جرم تشکیل شده باشد، لازم است حتماً دندانها جرم گیری شوند. برخی از مردم جرم گیری را برای مینای دندان مضر می‌دانند، ولی برخلاف تصور آنها، ‌جرم گیری نه تنها برای دندان ضرری ندارد، بلکه با برداشتن مواد زبر و پلاک میکروبی از سطح دندان، به سلامت لثه‌ها نیز کمک می‌کند.چه از نظر کیفی و چه از نظر کمی تغذیه و عادتهای غذایی نیز تأثیر زیادی در سلامت لثه‌ها دارد. مصرف میوه‌های حاوی ویتامین ث و یا فراورده‌های دارویی آن با تجویز پزشک به حد مورد نیاز در پیشگیری بیماریهای لثه مؤثر است. مصرف میوه‌هایی مثل سیب ، به و هویج که هنگام خوردن سبب ماساژ لثه و تمیز شدن سطوح بین دندانها می‌شود نیز کمک بسزایی در پیشگیری از بیماریهای لثه و حتی پوسیدگی دندانها می‌کند اغلب بیمارانی که از بوی بد دهان خود شکایت دارند، مبتلا به بیماری لثه هستند. این گروه بجای استفاده از خوشبو کننده‌های دهان و آدامس و یا دهان شویه، لازم است برای رفع بوی دهان خود و یافتن علت آن به دندانپزشک مراجعه نمایند. چه بسا ممکن است چنین مشکلاتی با یک جرمگیری ساده رفع گردد و جلوی یک بیماری مزمن و خطرناک گرفته شود.

 

بازگشت

 

لیزر در دندانپزشکی:

استفاده از لیزر در علم  پزشکی در سال های اخیر شتاب فراوانی گرفته است.در دندانپزشکی نیز لیزر کاربردهای خاص خود را دارد . موثر ترین درمان لیزر در دندانپزشکی جراحی های لثه می باشد که باعث کاهش عوارض جراحی و ترمیم سریع تر زخم میگردد. علاوه بر این از لیزر در تشخیص پوسیدگی های دندانی ،رفع حساسیت دندانی ،سفید کردن دندان (بیلیچینگ) ،نیز استفاده می گردد. اخیرا درمان های تراش دندان با لیزر نیز وارد درمان های دندانپزشکی گردیده است که به علت نوع تکنولوژی مورد استفاده و عدم راحتی کامل بیمار هنوز در مراحل تحقیقاتی می باشد.

بازگشت

 

ترمیم دندان:

دندانهایی که دچار پوسیدگی یا شکستگی و یا اختلال در شکل دندانی می باشند توسط مواد مختلف ترمیمی نظیر کامپوزیت ها و آمالگام ترمیم می گردند. ترمیم های آمالگام شامل آلیاژ فلزی عمدتا نقره و جیوه می باشد ترکیب آلیاژ به نحوی است که جیوه به صورت کامل با سایر فلزات ترکیب می گردد و به صورت آزاد در دهان وجود ندارد با این وجود به علت امکان اختلال در مراحل ترکیب جهت جلوگیری از آزاد سازی جیوه بیشتر درمان های ترمیمی به سمت استفاده از کامپوزیت ها می روند . کامپوزیت ها با توجه به اینکه همرنگ دندان می باشند علاوه بر بازسازی ساختار دندان ،باعث ارتقاء زیبایی دندان نیز می گردد.

با گسترش و پیشرفت علوم و مواد دندانپزشکی،رشته ترمیمی و زیبایی از اهمیت دو چندانی برخوردار گردید.امروزه کمتر کسی است که با نام کامپوزیت و لمینیت نا آشنا باشد.روش های مختلفی جهت ردیف کردن دندانها،اصلاح طرح لبخند،جایگزینی دندان های از دست رفته ،اصلاح فرم دندانها ،اصلاح تغییر رنگ ها و سایر نا هانجا ری های دندانی وجود دارد که یکی از  این روش ها استفاده از مواد دندانی به ویژه کامپوزیت جهت کاور کردن نواقص دندانی می باشد.امروزه از کامپوزیت های دندانی نه تنها جهت پر کردن دندانهای پوسیده استفاده می گردد بلکه جهت اصلاح نا هنجاری ها و تغییر رنگ های دندانی قدامی هم به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرند.لمینیت ها نسل دیگری از مواد دندانپزشکی هستند که ابتدا در داخل مطب دندانپزشک دندان های درگیر را تراش داده و سپس از آن دندانها قالب گرفته و در لابراتوار با استفاده از پرسلن ها روکش نازکی برای دندان ساخته می شود.فرق کامپوزیت با لامینیت این است که در لامینیت دندانها به میزان بیشتری تراش می خورند و همچنین نیازمند همکاری مشترک دندانپزشک و لابراتوار است.فرق لامینیت و روکش هم در این است که برای روکش کردن دندانها میزان تراش به مراتب بیشتر از لامینیت ها است. برای بر طرف کردن تغییر رنگ های دندانی که خواسته ی بسیاری از بیماران می باشد از روش های مختلفی استفاده می گردد.یکی از این روش ها بلیچینگ است که به دو روشی انجام می گردد.یکی روش office است و درگیری home.در روش officeبا استفاده از ژل های مخصوصی استفاده می گردد.special tray که توسط ژل های سفید کننده در منزل توسط بیمار پر می گردد و در داخل دهان قرار می گیرد بهترین زمان استفاده از روش home  قبل از خوابیدن می باشد. در هر دو روش  دندانها ممکن است اندکی حساس شده که با استفاده از روش های حساسیت زدایی دندانها قابل کنترل می باشد. یکی دیگر از روش های درمانی دندانهای تغییر رنگ یافته استفاده از composite veneer   و یا لمینیت می باشد که در بالا توضیح داده شد.

بازگشت

 

درمان ریشه:

این درمان زمانی انجام می گردد که به علت گسترش پوسیدگی،فضای پالپ دندان درگیر شده باشد.بیمارانی که نیازمند درمان ریشه می باشند معمولا با درد فراوان به مطب دندانپزشکی مراجعه می کنند.که معمولا درمان آنها در یک جلسه انجام می شود وroot canal  دندان تکمیل می گردد. در مواردی مانند  آبسه های دندانی  یا در دندانهای با درد شدید ممکن است نیازمند به درمان های دو جلسه ای شویم که این امر توسط دندانپزشک تشخیص داده می شود.دندانها بعد از درمان ریشه نیازمند ترمیم تاج دندان و یا روکش می باشند.که در مواردی که میزان پوسیدگی زیاد باشد و حجم زیادی از دندان از دست رفته باشد توصیه به روکش دندان می شود. بعد از درمان ریشه بهترین زمان برای ترمیم یا روکش کردن دندان یک هفته بعد از درمان ریشه می باشد. در این مدت بیمار ممکن است احساس درد به خصوص هنگام فشار بر دندان داشته باشد و یا دچار تورم در اطراف دندان شود که این عمر طبیعی است و ممکن است نیازمند به درمان آنتی بیوتیکی باشد.بیمار در فاصله ی بین درمان ریشه و ترمیم تاج دندان باید در خوردن مواد غذایی سفت دقت کند تا تاج دندان دچار شکستگی و یا آسیب بیشتر نگردد.

 بازگشت

 

جراحی فک و صورت:

 درمان ارتوسرجری یا ارتودنسی توام با جراحی برای اصلاح مشکلات شدید اسکلتی و دندانی که در سنین رشد مراجعه نکرده  و یا قابل درمان نبوده اند ،معمولا در انتهای دوره ی بلوغ انجام می شود . در این روش همکاری ارتودنتیست و جراح فک  و صورت الزامی است  و لذا می بایست بیمار قبل از شروع درمان  توسط ارتودنتیست و جراح معاینه شده و پس از بررسی و تعیین طرح درمان نسبت به شروع درمان اقدام گردد.

شروع درمان :معمولا می بایست درمان ارتودنسی آغاز شود ودندان های هر فک  با استفاده از دستگا های ارتودنسی ثابت و یا ترکیبی از دستگاه های ثابت  و متحرک تنظیم و مرتب گردد.در این صورت باید پس از اتمام  مرحله ارتودنسی و قبل از جراحی شرایط به گونه ای  آماده باشد که پس از جراحی روابط دندانی مطلوب و قابل قبولی حتی المقدور فراهم گردد.انجام جراحی: در این مرحله بیمار جهت انجام جراحی به جراح مراجعه و پس از هماهنگی نسبت به جراحی اقدام می شود.پس از انجام جراحی  مجددا بیمار جهت درمان ارتودنسی ارجاع داده می شود.

🦷مراحل انتهایی درمان:

مراحل انتهایی درمان جهت حفظ نتیجه عمل انجام می شود.در انتهای درمان و پس از تثبیت وضعیت،دستگاه های ثابت ارتودنسی از دهان بیمار خارج شده و پلاک های متحرک  و ثابت نگهدارنده جهت نگهداری  وضعیت در دهان قرار می گیرد. که حداقل به مدت یکسال می بایست در دهان حفظ شود.

🦷انواع عمده مشکلاتی که می بایست جهت درمان آنها با روش ارتوسرجری اقدام نمود:

✔Severe skeletal class III: جلو بودن فک پایین یا عقب بودن فک بالا (با شدت متوسط و زیاد) ✔Severe skeletal class II: جلو بودن فک بالا یا عقب بودن فک پایین(با شدت زیاد) ✔Open bite: وجود فاصله زیاد  بین دندان های جلو همراه با ازدیاد طول صورت ✔Deep bite: صورت بسیار کوتاه همراه با جفت شدن عمیق دندان ها  به صورتی که در حالت قرار دادن دندانها  بر روی هم دندانهای جلوی پایین دیده نشود. ✔Deviation: انحراف فک پایین یا بالا  و عدم تقارن صورت

بازگشت

 

بلیچینگ دندان چیست:

سفید کردن دندانها یا بلیچینگ درمانی است که در آن بد رنگیها و رنگدانه هایی که به مرور زمان باعث تغییر رنگ دندانها شده و حتی بعضی بد رنگیهای ژنتیکی را بر طرف نموده ودندانهایی سفید و زیبا را به شما هدیه میکند.

🦷راههای سفید کردن دندان ها

ماده اصلی سفیدکننده دندانها پر اکسید هیدروژن است که باعث اکسید شدن رنگدانه های رسوب کرده بین هرمهای مینایی شده و آنها را از بین میبرد. به مرور زمان این ماده به قسمتهای زیرین مینا در عاج نفوذ میکند و رنگ آن را روشنتر کرده و باعث سفید شدن دندان میشود . دو روش کلی برای سفید کردن دندان ها یا بلبچینگ وجود دارد.

۱. بلیچینگ در خانه (home bleaching):

در این روش دندانپزشک شما در یک جلسه از فک بالا و پایین شما قالبگیری میکند و در جلسه بعد یک جفت تری شفاف به شما تحویل داده میشود. که به اندازه میزان موادی که لازم است روی دندانهای شما بماند تا سفید شود بین دندانها و تری فضا تعبیه شده است. در این جلسه ماده لازم جهت بلیچینگ در خانه به شما داده میشود.

۲. روش سفید کردن دندانها در مطب (office bleaching): در این روش نیز با استفاده از مواد مخصوص از لثه ها محافظت میشود، سپس مواد سفید کننده با غلظت بالا بر روی دندانها گذاشته میشود . ماده موثره بعضی از این مواد به صورت شیمیایی فعال میشود، بعضی با نور و بعضی با گرما. و فرق چندانی بین آنها وجود ندارد. 🦷کدام روش سفید کردن دندانها بهتر است ؟ چقدر بلیچینگ دندان موثره؟ اساتید علم زیبایی بر این باورند که بهترین نتایج وقتی حاصل میشود که هر دو این روشها با هم انجام بگیرد. یعنی ابتدا office bleaching و سپس home bleaching. تبعا نتیجه گیری در زمان کمتر در بلیچینگ داخل مطب اتفاق می افتد اما نتایج ماندگارتر در نوع بلیچینگ در خانه حاصل میشود. 🦷با بلیچینگ دندانها چقدر سفیدتر میشوند ؟ این سوالی است که هیچ کس نمیتواند به آن پاسخ قطعی بدهد. ممکن است از یک درجه تا چندین درجه بسته به جنس دندانها و نوع رنگدانه های رسوب کرده بین دندانها متغیر باشد. بعد از بلیچینگ، دندانها تا چه مدت سفید می مانند این موضوع هم بستگی به بهداشت دهان فرد و هم رژیم غذایی او دارد. استفاده کمتر از غذاها و نوشیدنیهای رنگدانه دار کمک میکند دندانها به مدت طولانی تری سفید بمانند. ضمنا بلیچینگ درمانی است که باید هر چند وقت یکبار تکرار شود تا رنگ دندانها به صورت دایمی سفید بمانند. ✔سفیدی دندانها و علت تغییر رنگ آنها: دندانها از دو بخش مینا و عاج تشکیل شده اند. مینای دندان روی عاج را پوشانده و باعث شفافیت و سفیدی دندان میشود . ضخامت مینا در بعضی افراد بیشتر است که منجر به داشتن دندانهایی با شفافیت بیشتر میشود. اما به هر حال به مرور زمان بر اثر سایش مینا شکست نور کمتر شده و رنگ عاج نمایانتر میشود. ضمنا بعضی رنگدانه ها نیز به داخل خلل و فرج مینا نفوذ کرده و با کریستالهای مینایی باند میشود که تغییر رنگ واضحتری را باعث میشود. گاهی رنگدانه ها فقط روی سطح مینا رسوب میکند و باعث ایجاد لکه های سیاه و قهوه ای روی سطح دندانها میشود. 🦷🦷🦷🦷🦷🦷  

❌👈مهمترین علل تغییر رنگ دندانها: ۱. سیگار کشیدن ۲.استفاده از نوشیدنیهای رنگی مثل چای ، قهوه و … ۳. افزایش سن ۴.عدم رعایت بهداشت مناسب دهان و دندان پرهیز از هر یک از موارد بالا و استفاده بجا و مناسب از نوشیدنیهای رنگی مثل چای ، قهوه میتواند در سفید ماندن دندان ها موثر باشد.

آماده سازی دهان برای بلیچینگ (سفید کردن دندانها ) قبل از اقدام به بلیچینگ باید دندانهای پوسیده را ترمیم کنیم. باید بدانیم که بلیچینگ بر روی پر کردگیها ، روکشها، لامینتها و نواحی زرد ریشه ناشی از تحلیل لثه تاثیری ندارد. قبل از اقدام به بلیچینگ ، انجام جرمگیری(در صورت وجود جرم ) و برساژ به نتیجه گیری بهتر می انجامد.

🦷🦷🦷🦷🦷

👨‍⚕️عوارض بلیچینگ دندان چیست؟ اصولا بلیچینگ اگر تحت نظارت دندانپزشک انجام بگیرد عارضه خاصی ندارد ،فقط ممکن است دندانها را تا مدتی حساس کند که این مورد نیز معمولا با خمیردندانهای ضد حساسیت قابل درمان است.

👨‍⚕️خمیردندان و پودر سفید کننده دندان: این مواد غالبا دارای درصد بالای ساینده ها هستند که باعث میشوند لایه ای از روی مینای دندان شما برداشته شود و استفاده از آنها به ویژه به صورت مکرر به هیچ عنوان توصیه نمیشود.

👨‍⚕️لاک سفید کننده دندان: لاک سفید کننده دندان و انواع دیگر سفید کننده ها که در داروخانه ها عرضه میشوند، درصد بسیار پایینتری از پراکسید هیدروژن را دارا هستند . بنابراین ، سفید کردن دندانها به صورت تاخیری انجام میپذیرد. ضمنا این مواد چون بدون هیچ محافظی در دهان رها میشوند و کنترلی روی آنها نیست بنابراین با بزاق شسته شده و بلعیده میشوند که این مورد نیز میتواند صدمات جدی به بدن فرد وارد کند.

بازگشت

      مطالب مرتبط: معرفی خدمات کیلینیک  

🦷الف:عناوین ساختار فک و دندان

✅دندانهای شیری

✅دندانهای دایمی

✅دندانهای پیش

✅دندانهای نیش

✅دندانهای آسیای کوچک

✅دندانهای آسیای بزرگ

✅دندان عقل

✅ساختمان دندان

✅مغز دندان

✅عاج

✅مینای دندان

✅سیمان دندان

✅لیگمان دور دندان

✅لثه(gum)

🦷ب:تخصص ها و رشته های مختلف دندان پزشکی

 

 

 عناوین ساختار فک و دندان

 دندان بهترین نقش و سخت‌‌ترین ساختار را در فک انسان و بسیاری از جانوران مهره‌دار دارد. عمده ترین کاربرد دندان ، تکه تکه و آسیاب کردن غذا‌ها می‌باشد. علاوه بر این ، در انسانها ، دندان نقش بسیار مهمی در تکلم و ادای صحیح کلمات ایفا می‌کند.
هر فرد در دوره زندگیش دارای دو سری دندان می‌شود.

بازگشت

 
دندانهای شیری

تعداد دندانهای شیری بیست عدد بوده که بطور مساوی در هر فک جای می‌گیرد. پس از مدتی سی و دو دندان اصلی به مرور جایگزین دندانهای شیری می‌گردند. از آنجا که دندانهای شیری پایه و اساس دندانهای اصلی و دائمی هستند، مراقبت از آنها و رعایت اصول بهداشت دهان و دندان ضروری می‌باشد. این دندانها ۲۰ عدد (۱۰ عدد در هر آرواره) می‌باشند که در نیمه هر آرواره دو دندان پیشین ، یک دندان نیش ، دو دندان آسیاب کوچک قرار گرفته است. تکامل دندانهای شیری از دوره جنین شروع می‌شود و در آمدن آنها پس از تولد و از شش ماهگی شروع می‌شود.

بازگشت

دندانهای دایمی

این دندنها ۳۳ عدد (۱۶ عدد در هر آرواره) می‌باشند که در نیمه هر آرواره دو دندان پیشین ، یک عدد دندان نیش ، دو دندان آسیاب کوچک و سه دندان آسیاب بزرگ قرار دارد. رویش دندانهای دایمی از شش سالگی شروع و آخرین دندانهای آسیاب بزرگ به نام دندانهای عقل در سنین بیست سالگی در می‌آیند. توضیح اینکه دندانهای آسیای بزرگ فاقد دندانهای شیری هستند. سی و دو دندان دائمی ، به شرح ذیل تقسیم بندی و نامگذاری شده‌اند.

بازگشت

دندانهای پیش

به چهار دندان جلویی در فک بالا و پائین ( جمعا“ هشت دندان )، دندانهای پیش گفته می شود. دندانهای پیش بزرگ، تخت و دارای لبه تیز و باریک هستند که برای بریدن لقمه کاربرد دارند .دندانهای پیش تک ریشه ای هستند.

بازگشت

دندانهای نیش

در طرفین دندانهای پیش ، دندانهای نیش قرار دارند. شکل و ساختار آنها ضخیم و برجسته است که منتهی به یک سر تیز و برنده می‌شوند. این دندانها برای بریدن قطعات گوشت بسیار مناسبند.

بازگشت

دندانهای آسیای کوچک

کنار هر دندان نیش ، دو دندان آسیای کوچک (جمعا“ هشت عدد) قرار دارند که فاصله بین دندانهای نیش تا آسیای بزرگ را پر می‌کنند. سطح روی آنها پهن و تخت و لبه‌های آنها تیز و عاج دار می‌باشد. دندانهای آسیای کوچک کنار نیشها ، دو ریشه‌ای و دندانهای آسیای کوچک کنار آسیاهای بزرگ ، تک ریشه‌ای هستند. در فک پائینی ، تمامی دندانهای آسیای کوچک ، تک ریشه‌ای می‌باشند.

بازگشت

دندانهای آسیای بزرگ

سه دندان آخر در طرفین فکهای بالا و پائین ، دندانهای آسیای بزرگ هستند که شمار آنها جمعا“‌به دوارده عدد می‌رسد که به ترتیب آسیای اول ، دوم ، سوم نامیده می‌شوند. دندانهای آسیای اول ، دقیقا“‌ کنار دومین دندان آسیای کوچک قرار داشته و به دندانهای آسیای شش سالگی هم معروف می‌باشند.

بازگشت

دندان عقل

دندانهای آسیای بزرگ سوم که به دندان عقل نیز معروف می‌باشند، در انتهای فکها واقع شده و معمولا“ بین ۱۶ تا ۲۰ سالگی شروع به در آمدن می‌کنند. از آنجایی که دندانهای عقل ، آخرین دندانهایی هستند که در می‌آیند، عمدتا“‌روی فک جای کافی برای رشد آنها باقی نمی‌ماند. اگر دندانها بهم فشرده و فک کوچک باشد، ممکن است دندانهای عقل زیر سایر دندانها یا استخوان فک نهفته شوند. اگر تنها قسمتی از دندان عقل دربیاید ایجاد درد و ناراحتی خواهد کرد که در آن صورت باید با جراحی از دهان خارج شود.
بین دندانهای عقل و آسیای بزرگ اول ، دندانهای آسیای بزرگ اول دندانهای آسیای بزرگ دوم یا دندانهای آسیای دوازده سالگی وجود دارد. دندانهای آسیای بزرگ ، دندانهای درشتی هستند که سطح آنها پهن بوده و برای آسیا ب کردن و جویدن غذا کاربرد دارند. آسیاهای بزرگ واقع بر روی فک بالایی ، ریشه‌های مجزا دارند ولی دندانهای آسیای بزرگ فک پائینی ، دو ریشه‌ای هستند. 

بازگشت

ساختمان دندان

هر دندان دارای یک قسمت خارج از لثه به نام تاج و قسمت دیگری درون آرواره به نام ریشه می‌باشد که مرز بین این دو قسمت را گردن یا یقه دندان می‌نامند. ریشه دندان در درون حفره‌ای از استخوان فک قرار گرفته که این استخوان از نوع نابالغ می‌باشد. تاج دندان از داخل به خارج شامل مغز ، عاج ، مینا است و ریشه دندان از داخل به خارج شامل مغز ، عاج ، سیمان و لیگمان دور دندانی یا پریودونت می‌باشد.

بازگشت

مغز دندان

در وسط دندان حفره‌ای قرار دارد که این حفره در قسمت تاج ، وسیع بوده و اطاقک پالپی و در قسمت ریشه ، کانال ریشه‌ای نامیده می‌شود. پالپ دندان شامل ماده زمینه‌ای ، الیاف کلاژن ظریف ، سلولهای فیبربلاست ، ماکروفاژ ، پلاسما سل ، لنفوسیت ، رگهای خونی و رشته‌های عصبی می‌باشد که عروق و اعصاب از سوراخی در عمق ریشه به نام سوراخ راسی به درون مغز وارد می‌شوند. در محیط مغز سلولهای سازنده عاج قرار گرفته‌اند.

بازگشت

عاج

عاج بافت مینرالیزه‌ای شبیه استخوان می‌باشد که در اطراف مغز دندان ، هر تاج و ریشه ، قرار گرفته و ضخامت عمده دندان را تشکیل می‌دهد. مواد معدنی عاج عمدتا از نمکهای کلسیم به صورت بلورهای هیدروکسی آپاتیت می‌باشد که حدود ۷۰ در صد وزن خشک آن را تشکیل می‌دهند. ماتریکس عاج حاوی الیاف کلاژن نوع I و کیکوز امینو گلیکان می‌باشد که توسط سلولهای سازنده عاج (ادونتوبلاست) سنتز و ترشح می‌گردند. عاج از نظر فیزیکی سفت تر از استخوان و زرد رنگ می‌باشد. عاج توسط سلولهای ادونتوبلاست ساخته می‌شود و زاویه این سلولها به نام زاویه تومز (Tomes Fibr) نامیده می‌شود. زاویه تومز در عاج ، درون لوله‌های باریکی به نام لوله‌های عاجی قرار می‌گیرند.
در سطح ، رو به حفره مغزی تا پایان عمر ادامه می‌یابد. بنابراین با پیشرفت سن بر ضخامت عاج افزوده می‌شود و از صحت حفره مغزی کاسته می‌گردد. عاج ساخته شده در حد فاصل سلولهای ادونتوبلاست و عاج معدنی شده که فاقد مواد معدنی می‌باشد، پیش عاج نامیده می‌شود. عاج ، بر خلاف استخوان در صورت از بین رفتن سلولهای ادونتوبلاستی برای مدتها باقی می‌ماند و این امر حفظ دندانهای فاقد مغز زنده را امکانپذیر می‌سازد. عاج به علت حضور زوایای تومز و انتهاهای عصبی آزاد در درون لوله‌های عاجی ، بافتی حساس می‌باشد و همه تحریکات وارده به عاج به صورت درد دریافت می‌شود. به همین دلیل سطح عاج در تاج دندان توسط مینا و در ریشه توسط سیمان پوشیده شده است.

بازگشت

مینای دندان

مینا به عنوان لایه محافظی برای عاج تاج دندان محسوب می‌شود. مینا سختترین بافت بدن به شمار می‌رود که حدود ۹۷ درصد آنرا مواد معدنی تشکیل می‌دهد که عمدتا به صورت بلورهای هیدروکسی آپاتیت می‌باشند. ماتریکس آلی مینا فاقد کلاژن و حاوی پروتئینهای ویژه‌ای به نام آمیلوژن (Amelogenin) و انملین (Enamelin) می‌باشد. ماتریکس مینا توسط سلولهایی به نام آمیلوبلاست سنتز و ترشح می‌گردد که این سلولها در مرحله تکامل جوانه دندانی در سطح مینا قرار دارند و چون پس از در آمدن دندن از بین می‌روند، مینا غیر قابل ترمیم است و هیچگونه آسیب وارده به آن جداره جبران نمی‌گردد.
از نظر میکروسکوپی مینا از میله‌ها یا منشورهای مینایی تشکیل شده که از عمق به سطح قرار گرفته‌اند و در اطراف هر منشور مینا ناحیه غنی از مواد آلی به نام غلاف مینایی یا غلاف منشوری وجود دارد و ماده مینایی بین منشورهای مینایی را مینای بین منشوری می‌نامند. آخرین محصول سلولهای آمیلوبلاست در سطح مینا لایه ظریفی را تشکیل می‌دهد که کوتیکول مینا نامیده می‌شود. مینا از نظر فیزیکی به رنگ سفید می‌باشد که سطح دندان حداقل می‌باشد (عاملی که به شروع پوسیدگی در این نواحی کمک می‌کند).

بازگشت

سیمان دندان

سیمان بافتی شبیه استخوان ولی فاقد سیستمهای هاوسی و رگهای خونی است که در سطح خارجی عاج را در ناحیه ریشه دندان می‌پوشاند. سیمان در نزدیکی یقه دندان نازک و در عمق ریشه ضخیم می‌باشد. سیمان نزدیک یقه و همچنین سیمانی که در مجاورت عاج قرار دارند، فاقد سلول است و به سیمان بی سلول مرسوم است. ولی در بقیه جاها سیمان سلول دار بوده و حاوی سلولهایی به نام سمنتوسیت می‌باشد. به علت سیمان سازی ، ضخامت سیمان با پیشرفت سن افزایش می‌یابد.
 بازگشت

لیگمان دور دندان

لیگمان دور دندان بافت همبند متراکمی است که هم به عنوان ضریع عمل می‌کند و هم اتصال محکمی را بین ریشه دندان و استخوان بوجود می‌آورد. این لیگمان در سطح رو به استخوان حاوی استئوبلاست و استئوکلاست و در سطح رو به سیمان حاوی سمنتوبلاست می‌باشد. بافت همبند تشکیل دهنده لیگمان دور دندانی ، فاقد الیاف الاستیک و حاوی رگهای خونی و لنفی و اعصاب ، مخصوصا در سطح مجاور سیمان می‌باشد. الیاف کلاژن لیگامان دور دندانی به صورت دسته‌های متعدد افقی و مایل ، سیمان ریشه را به استخوان فک چسبانده‌اند. ترتیب قرار گیری و انعطاف پذیری این الیاف جابجایی محدود دندان و انجام عملیات ارتودنسی را امکانپذیر می‌سازد و همچنین به عنوان ضربه گیر از وارد شدن ضربه مستقیم به دندان و ساییدگی آن جلوگیری می‌کند. فعالیتهای متابولیک و سنتز کلاژن در لیگامان دور دندانی دارای شدت بالایی است و به همین دلیل هر گونه اختلال در سنتز کلاژن باعث اختلال در ساختمان لیگامان و لق شدن دندانها می‌گردد.

بازگشت

لثه(gum)

لثه قسمتی از مخاط دهان می‌باشد که بطور محکم به پریوست استخوان فک در فک فوقانی و تحتانی چسبیده است. اپی‌کلیوم لثه در سطح رو به حفره دهانی از نوع سنگفرشی مطبق شاخی است که بافت همبند زیرین آلن دارای پاپیهای بلندی می‌باشد. در سطح مجاور دندان ، اپی‌کلیوم لثه ضخیم شده و به سطح مینا چسبیده است و سلولهای اپی‌کلیال توسط اتصالات نیمه دسموزوم به این لایه متصلند. این اتصالات با یشرفت سن به طرف ریشه عقب نشینی کرده و باعث نمایان شدن ریشه می‌گردند.

🦷🦷🦷🦷🦷

بازگشت

ب:تخصص ها و رشته های مختلف دندان پزشکی

✅تخصص دندانپزشکی کودکان

✅تخصص ارتودنسی (ارتودنتیست )

✅تخصص درمان ریشه (اندودانتیست )

✅تخصص بیماری های دهان و تشخیص

✅تخصص پروتزهای دندانی  ( پروستودانتیست )

✅تخصص رادیولوژی دهان فک و صورت

✅تخصص جراحی صورت و دهان و فک

✅تخصص جراحی لثه  ( پریودانتیست )

✅تخصص دندانپزشکی ترمیمی و زیبایی

✅تخصص آسیب شناسی دهان ، فک و صورت ( پاتولوژیست دهان ودندان )

✅تخصص دندانپزشکی جامعه نگر

✅سایر دوره‌های تکمیلی دندانپزشکی

 

 

 👨‍⚕️تخصص های دندانپزشکی

دندانپزشکی مشابه رشته پزشکی پس از اتمام دوره ی عمومی وارد مرحله تخصصی می گردد.
تخصص های دندانپزشکی که باعث ایجاد مهارت و خدمات اختصاصی تر دندانپزشکی جهت بیماران می گردند عبارتند از:

 

بازگشت

👨‍⚕️تخصص دندانپزشکی کودکان

انجام درمان های دندانپزشکی جهت کودکان با توجه به شرایط خاص سنی و روانی کودک کار ساده ای نیست . متخصصین دندانپزشکی کودکان آموزش های کافی جهت ارائه درمان های لازم با استفاده از اصول کنترل رفتاری را به عهده دارند.با توجه به اینکه دندانهای شیری علاوه بر ارائه فانکشنال و زیبایی مناسب در دوران کودکی ،زمینه ساز حضور مناسب و صحیح دندانهای دائمی در دهان می باشند. ارائه خدمات درمانی اختصاصی برای آنها یک ضرورت انکار ناپذیر است.انجام درمان های ارتودنسی و اصلاح ناهنجاری های فک  و صورت در دوره رشد از جمله وظالیف متخصصین کودکان می باشد همچنین این گروه از متخصصین دندانپزشکی آموزش های لازم جهت ارائه درمان های دندانپزشکی تحت بیهوشی در اتاق عمل را گذرانده اند.

بازگشت

 👨‍⚕️تخصص ارتودنسی (ارتودنتیست )

در تخصص ارتودنسی هدف دندانپزشک ردیف کردن دندان ها با استفاده از وسایل و ابزار های ارتودنتیست .همچنین درمان ناهنجاری های فکی و صورتی در سنین رشد با استفاده از قواعد ارتو پدیک در این حیطه قرار می گیرد .
درمان های ارتودنسی می تواند به صورت ثابت یا متحرک باشد .

بازگشت

 👨‍⚕️تخصص درمان ریشه (اندودانتیست )

درمان ریشه یا اندو مربوط به آن بخش از درمان های دندانپزشکی است که در ناحیه مغز دندان (شامل عصب و عروق خونی متمرکز در وسط دندان )انجام می گردد.متخصصین این رشته سعی بر آن دارند که با بازسازی و یا حذف مجموعه مذکور امکان بقای طولانی تر ساختار اصلی دندان را فراهم آورند. 

بازگشت

 👨‍⚕️تخصص بیماری های دهان و تشخیص

این گروه از متخصصین دندانپزشکی ارتباط نزدیکی با تخصص های پزشکی از جمله متخصصین پوست دارند.ضایعات موجود در مخاط دهان و پوست ناحیه فک و صورت توسط این گروه از متخصصین مورد ارزیابی قرار می گیرند تشخیص به موقع بسیاری از بیماری های مذکور می تواند از بروز مشکلات شدید که حتی می تواند تهدید کننده حیاط باشد پیشگیری کند.

بازگشت

 👨‍⚕️تخصص پروتزهای دندانی  ( پروستودانتیست )

پروتز به هر گونه جسم خارجی که در بدن قرار می گیرد اطلاق می گردد.پروتز های دندانی وظیفه بازسازی ساختار های به شدت از بین رفته و یا جایگزینی کامل آنها راعهده دارند.که این امر از طریق روکش تک واحدی و یا بیریج های چند واحدی انجام می گردد.بخشی از درمان های ایمپلنت نیز توسط این گروه انجام می گردد.
درمان های بازسازی تخریب های گسترده فک و صورت به علت تصادفات و یا بیماری ها نیز در حیطه ی تخصصی متخصصین پروتز قرار می گیرد.

بازگشت

 👨‍⚕️تخصص رادیولوژی دهان فک و صورت

متخصصین رادیو لوژی دهان و فک و صورت مانند متخصصین رادیو لوژِی پزشکی وظیفه تهیه  و تشخیص و گزارش مشاهدات خود از کلیشه های رادیولوژِی را به عهده دارند.  رادیو گرافی های فک و صورت از رادیو گرافی های تک دندان تا رادیو گرافی های کامل فک و صورت جهت درمان و تشخیص ناهنجاری ها و سی تی اسکن میتواند باشد.

بازگشت

👨‍⚕️تخصص جراحی صورت و دهان و فک

متخصصین جراحی دهان و فک و صورت از جراحی های ساده در کیلینیک تا جراحی های پیشرفته در ناحیه فک و صورت در اتاق عمل را انجام میرسانند.همچنین بسیاری از جراحی های زیبایی که به ناحیه فک و یک دوم تحتانی صورت در حیطه متخصصین  فعالیت مربوطه قرار می گیرد.

بازگشت

👨‍⚕️تخصص جراحی لثه  ( پریودانتیست )

پریودنتیست یا جراح لثه وظیفه تشخیص و درمان بیماری های مربوط به لثه و بافت های نگه دارنده دندان را بر عهده دارد.بیماری های لثه ارتباط مستقیمی با سلامت عمومی بدن به خصوص در بانوان و کهنسالان دارند.درمان بیماری های مذکور باعث ارتقا کیفیت زندگی می گردد.همچنین درمان های ایمپلنت و جایگزینی آن به جای دندانهای از دست رفته در حیطه فعالیت این متخصصین قرار دارد.

بازگشت

 

👨‍⚕️تخصص دندانپزشکی ترمیمی و زیبایی

ترمیم و یا پر کردن دندان توسط مواد خاص دندانپزشکی نظیر کامپوزیت و آمالگام  و همچنین ارائه درمان های زیبایی در محدوده دندانها میتواند توسط متخصص ترمیمی انجام گردد.
اصلاح طرح لبخند،بیلیچینگ یا سفید کردن دندانها و لامیننت از جمله خدمات متخصصین ترمیمی می باشد.

بازگشت

👨‍⚕️تخصص آسیب شناسی دهان ، فک و صورت ( پاتولوژیست دهان ودندان )

متخصصین آسیب شناسی دهان و  فک و صورت یا همان پاتولوژِیست های دهان و دندان وظیفه تشخیص بیماری های مرتبط با این حیطه را از طریق بررسی نمونه های بافتی به عهده دارند.ارتباط این گروه از متخصصین دندانپزشکی معمولا به صورت مستقیم با بیماران نمی باشد و از طریق ارجاع نمونه های برداشته شده توسط جراحان و بررسی لابراتواری و میکروسکوپی انجام می گردد.

بازگشت

👨‍⚕️تخصص دندانپزشکی جامعه نگر

تخصص دندانپزشکی جامعه نگر که در سال های اخیرپا به عرصه تخصص های دندانپزشکی گذاشته است وظیفه ارائه راه کارهای ارتقا سلامت و بهداشت عمومی جامعه در حیطه دهان و دندان را به عهده دارند. و به نوعی با جمع بندی نوع ارائه خدمات سایر گروه های تخصصی دندانپزشکی وظیفه سیاست گذاری در امر درمان و پیشگیری مشکلات دهان و دندان را به عهده دارد.

علاوه بر تخصص های فوق دوره های خاصی تحت عنوان فلوشیپ (فوق تخصص)وجود دارند که متخصصین رشته های مربوطه با طی آنها تبحر بیشتری در آن محدوده پیدا می کنند.
فلوشیپ جراحی ایمپلنت
فلوشیپ پروتز  ایمپلنت
فلوشیپ ارتودنسی کودکان و نوجوانان
فلوشیپ دندانپزشکی بیمارستانی
فلوشیپ جراحی ارتوسرجری

بازگشت

 

👨‍⚕️سایر دوره‌های تکمیلی دندانپزشکی

دوره‌های تکمیلی بعد از اتمام دوره دانشگاهی دندانپزشکی فراوان هستند ولی تخصص محسوب نمی‌شوند. دندانپزشکان با شرکت در این دوره‌ها می‌توانند دانش و مهارت خود را ارتقا دهند. دوره‌هایی مانند دوره‌های آموزش ایمپلنت و زیبایی و … همه ساله توسط مراکز مخلف که بیشتر خصوصی هستند برگزار می‌شود. بسیاری از شرکت‌های تجاری هم برای تبلیغ و فروش محصولات خود آموزش‌های مربوط درمان‌هایی مربوط به ابزار‌ها و تولیدات خود را برای دندانپزشکان ارائه می‌کنند. مسئله مهم این است که هیچ کدام از این دوره‌ها از نظر عنوان رسمی «تخصص» محسوب نمی‌شود.

 

 

مطالب مرتبط

سوالات متداول

بازگشت