منو

بهداشت دهان و دندان

  • مطالب مرتبط:
بهداشت دهان در کودکان       مسواک زدن زبان مسواک خمیر دندان توصیه های کلی جهت رعایت بهداشت دهان آموزش مسواک زدن پلاک میکروبی استفاده از نخ دندان جهت بهداشت دندانها             مسواک زدن زبان:

مسواک زدن زبان همانند مسواک زدن دندان ها موضوعی مهم است که گاهی اوقات افراد آن را فراموش می کنند. افراد زیادی  پس از صرف هر وعده غذایی روزانه دندان های خود را مسواک می زنند و از نخ دندان برای تکمیل فرآیند پاکسازی دندان ها استفاده می کنند.

کافی است برای ارتقای سلامت دهان و دندان هایتان چند دقیقه در روز را به مسواک زدن و پاکسازی زبان خود اختصاص دهید و تاثیر آن را مشاهده نمایید.بیش از ۷۰۰ گونه باکتریایی مختلف در دهان ما حضور دارند. تمامی این میکروب ها مصر نیستند.

✅اما زمانی که نمونه های بد کنترل را در دست می گیرند و در اطراف پرزهای زبان تکثیر می شوند می توانند آسیب های واقعی به سلامت دهان و دندان وارد کنند.شما می توانید زبان خود را به عنوان یک اسفنج باکتری در نظر بگیرید که باکتری های بد را در سراسر دهان پخش می کند و موجب شکل گیری مشکل و بیماری می شود.

✅بوی بد دهان یا نفس بدبو مشکل شماره یک مرتبط با مسواک نزدن زبان است. باکتری ها روی زبان ساکن می شوند و رشد بیش از اندازه نمونه های بد می تواند موجب شکل گیری بوی بد دهان شود. میکروب های تولید کننده بوی بد تمایل دارند در عقب زبان ساکن شوند و بر همین اساس، مسواک زدن کل زبان برای خلاص شدن از شر بوی بد اهمیت دارد.

 مسواک:

رشته های مسواک باید نرم یا متوسط باشد مسواک های زبر به لثه و دندانها آسیب میرساند اندازه مسواک باید با توجه به اندازه دهان فرد انتخاب گردد به همین دلیل مسواک های کودکان بسته به سن در اندازه های کوچکتر و متنوعی وجود دارند .دو بار مسواک زدن در روز برای سلامت دندانها کافی است.برای هر بار مسواک زدن سه دقیقه وقت بگذارید.

مدتی که میتوان از یک مسواک استفاده کرد بسته به کیفیت مسواک متفاوت است .تا زمانی که رشته های مسواک محکم و صاف قرار دارند قابل استفاده می باشد . اگر فردی به طور مرتب و با دقت مسواک بزند معمولا عمر مسواک حدود ۴ تا ۶ ماه خواهد بود در صورتی که مسواک بسیار زود فرسوده شود نشان این است که فرد نادرست مسواک میزند.هیچ گونه تفاوتی بین مسواک برقی و مسواک دستی از نظر تمیز کردن دندان وجود ندارد و نوع دستی قابلیت مانور بیشتری دارد هر چند کودکان به علت جذابیت بیشتر هنگام استفاده از مسواک های برقی در ابتدا تمایل بیشتری به مسواک زدن نشان می دهند .

قبل از شروع مسواک زدن بهتر است مسواک را با آب سرد شسته و سپس با تکان دادن آن آب اضافی آن را بگیرید و سپس خمیر دندان را روی آن قرار دهید.وقتی مسواک زدن دندانها کامل شد مسواک را خوب با آب بشویید و در جایی دور از آلودگی نگه دارید بهتر است مسواک در محیط دستشویی که مملو از آلودگی و رطوبت می باشد نگه داری نگردد و هیچ گاه مسواک خیس را در محیط بسته قرار ندهید چون مرطوب بودن مسوام باعث رشد میکروب ها روی آن می گردد.

 ✅راه حل های مناسب رایج در مسواک زدن: ۱٫از مسواک مناسبی استفاده کنید.(قبل از خرید مسواک باید به اندازه دهان خود و مسواک مورد نظر دقت کنید) ۲٫از مسواک های دارای پرز های نرم استفاده کنید زیرا پرزهای سخت مسواک می توانند بافت لثه را از بین ببرند. ۳٫به مدت کافی مسواک بزنید.(۲-۳ دقیقه) ۴٫مسواک بیش از حد زدن در روز میتواند به ریشه دندانها و لثه ها آسیب برساند. ۵٫مسواک را به درستی و با نرمی بر روی دندانهایتان بکشید و با زاویه ۴۵ درجه بگیرید. ۶٫سطوح داخلی دندان را مسواک بزنید. ۷٫بعد از هر بار مسواک زدن مسواکتان را خوب آبکشی  کنید. ۸٫مسواکتان را هر ۳-۴ ماه یکبار عوض کنید.(در صورت از بین رفتن پرز های دندانی در مدت کوتاه حتما مسواکتان را تعویض کنید)   ✅✅ مسواک برقي پديده‌اي منحصر به فرد در حفظ سلامت دندان‌ها است اما همين وسيله در صورت استفاده ناصحيح مي‌تواند به قاتل دندان‌ها مبدل شود. پژوهشگران هشدار مي‌دهند استفاده اشتباه از مسواک برقي نه تنها اثرات سلامتي ايجاد نمي‌کند بلکه حتي مي‌تواند باعث آسيب رسيدن به دندان‌ها، ميناي دنداني، لثه‌ها و بروز مشکلات شديد دهان و دندان شود. گفتني است، دندان‌پزشکان انگليسي اعتقاد دارند اغلب مردم به اشتباه از مسواک برقي استفاده مي‌کنند و اين کار باعث‌ آسيب به دندان‌هاي آنها مي‌شود. بررسي‌ها نشان مي‌دهند، عموم مردم مانند مسواک دستي از مسواک برقي استفاده مي‌کنند و آن را به شدت بر روي دندان‌هاي خود حرکت مي‌دهند که اين کار موجب مي‌شود ميناي دندان‌ها به شدت آسيب ببيند. در جديدترين تحقيقات که در مجله باليني پريودنتولوژي نيز به چاپ رسيده است پزشکان استفاده از مسواک برقي را منوط به يادگيري نحوه استفاده از آن دانسته‌اند در غير اين صورت اين وسيله مي‌تواند حتي منجر به ناراحتي لثه و افتادگي دندان‌ها شود. يکي از اشتباهات عموم مردم عدم مطالعه دفترچه آموزش نحوه مسواک زدن با اين وسيله و قرار ندادن آن در زاويه ۴۵ درجه نسبت به دندان‌ها است. پژوهشگران به اين اساس به افرادي که پس از استفاده از مسواک برقي با مشکلات دهان و دندان مواجه مي‌شوند توصيه مي‌کنند از مسواک عادي استفاده کنند تا مشکل التهاب دندان‌ها و لثه آن فروکش کند. فشار شديد برس مسواک برقي به دندان‌ها و لثه‌ها باعث پارگي لثه‌ و خراش‌ ميناي دندان در صورت استفاده غير اصولي از اين وسيله مي‌شود. استفاده از مسواک دستي مزاياي خاصي از جمله دارا بودن برس نرم و قابل انعطاف و نيز توانايي ورود بين شيارهاي لثه و دندان را دارد. دندان‌پزشکي توصيه اکيد مي‌کنند والدين هرگز براي تميز کردن دندان‌هاي کودکان خود به آنها مسواک برقي ندهند و افراد تا زمان بزرگسالي بهتر است که از مسواک دستي استفاده کنند.   مسواک صبحگاهی؛ پس از بیداری یا بعد از صبحانه

محققان معتقدند مسواک زدن قبل از صبحانه به دو دلیل ممکن است بهتر باشد: – اول اینکه به پلاک‌های باکتریایی مجال اینکه کامشان را با قند غذای ما شیرین کنند نمی‌دهد و آن‌ها را منهدم و یا متفرق می‌کند. باکتری‌ها غالبا تنها به صورت گروهی قادر به ادامه حیات و تکثیر هستند بنابراین متفرق کردن مکانیکی ان‌ها به اندازه منهدم کردنشان برای جلوگیری ازاسیب رسانی ان‌ها مفید است. – دلیل دوم این است که تا دقایقی پس از صرف صبحانه ترشحات اسیدی باکتری‌ها بالا‌ترین غلظت را در بزاق دارند و بنابراین حتی مسواک زدن عادی نیز ممکن است سبب برداشته شدن مواد معدنی از ساختار سخت دندان‌ها گردد.

این مسئله از لحاظ علمی منطقی به نظر می‌رسد و بر همین پایه معمولا توصیه می‌گردد که مسواک زدن صبحگاهی را قبل از صبحانه و یا حدود نیم ساعت بعد از صبحانه –زمان تقریبی لازم برای کم شدن غلظت ترشحات اسیدی باکتری‌ها در محیط دهان- انجام دهیم. با توجه به اینکه صبر کردن نیم ساعته در ساعات اولیه روز که افراد با عجله عازم محل کار خود هستند مقدور نیست غالبا توصیه‌ها مبنی بر مسواک زدن قبل از صبحانه و آب زدن ساده دهان بعد از صبحانه می‌باشد.

اما واقعیت اینست که تحقیقات کنترل شده نشان داده‌اند که از لحاظ عملی تفاوت چندانی در میزان پوسیدگی افرادی که قبل یا بعد از صبحانه مسواک می‌زنند وجود ندارد.

بنابراین آنچه تعیین کننده نهایی است ترجیح خود شماست. بعضی افراد دوست دارند با دهان‌تر و تازه‌ای که رایحه نعناع خمیردندان را در خود دارد نخستین چای روز خود را بنوشند. برخی دیگر نیز ترجیح می‌دهند بعد از صبحانه با دقت مسواک بزنند و بدون نگرانی از منظره تفاله چای یا باقیمانده سبزی خوردن بر روی دندانشان از خانه خارج شوند. جزء هر دسته‌ای که هستید فرق نمی‌کند؛

مهم این است که هر صبح تجمع دشمنان سلامت دهانتان را بر هم بزنید. اینکه این مهمانان ناخوانده را گرسنه از دهانتان برانید و یا ابتدا با سخاوت آن‌ها را به صبحانه دعوت کنید به خودتان بستگی دارد

      خمیر دندان: خمیر دندان دارای مواد پاک کننده و خوش بو کننده دهان می باشد همچنین خمیر دندانها اکثرا دارای ترکیبات فلوراید می باشند که مقاومت دندان را در برابر پوسیدگی تا ۳۰% افزایش می دهند. استفاده از نمک خشک جوش شیرین و سایر پودر ها برای مسواک زدن صحیح نمی باشد و باعث آسیب به لثه و ساییدگی مینا می گردد.استفاده از آب نمک رقیق (یک قاشق چاقی خوری در یک لیوان آب جوشیده سرد شده ) بعد از مسواک زدن بسیار مفید می باشد ولی نمیتواند جایگزین مسواک و خمیر دندان شود استفاده از مقدار کمی از خمیر دندان بر روی مسواک کافی است و استفاده از حجم زیاد آن ضرورتی ندارد چون در تمیز کردن دندانها نقش اصلی بر عهده خود مسواک می باشد.استفاده از خمیر دندان زیاد باعث زیاد شدن کف در دهان شده و در نتیجه فرد قبل از اینکه دندانها را کاملا با مسواک تمیز کند مجبور به شستن دهان می شود .     توصیه های کلی جهت رعایت بهداشت دهان :  

۱ـ حداقل  دو بار در شبانه روز یعنی یکبارشب  قبل از خواب و یکبارصبح  بعد از بیدار شدن (قبل از صرف صبحانه)  باید مسواک زد

۲ـ باید بعد از صرف هر نوع ماده غذایی یا میوه، دهان و دندانها را به وسیله آب به خوبی شستشو داده و تمیز نمود

۳ـ مسواک هر شخص باید فقط مورد استفاده خود او قرار گیرد و دیگری از آن استفاده نکند

۴ـ بعد از مسواک زدن ،خوب است مسواک در داخل لیوان طوری قرار گیرد که موهای مسواک از لیوان بیرون بماند تا زود خشک شود.

۵ـ بهتر است در فواصل زمانی از خمیر دندانهای مختلفی استفاده گردد یعنی پس از اتمام یک تیوپ خمیر دندان از نوع دیگری که دارای ترکیبات متفاوتی است استفاده شود.

۶ـ از شکستن اجسام سخت با دندان جدا باید خودداری گردد

۷ـ از خوردن آب یا غذای داغ و خیلی سرد با هم و یا به فاصله کوتاه از هم ،باید خودداری شود.

۸ـ خوردن مواد قندی و بخصوص مواد قنددار چسبنده مثل شکلات و آب نبات و مانند اینها برای دندان زیان بخش است. مصرف مواد قندی را به یک تا حداکثر دو بار در روز محدود کنید .

۹ـ در صورت وجود گیر غذایی از نخ دندان و یا خلال های استاندارد استفاده نمایید  و از تحریک لثه به وسیله سنجاق یا چوب کبریت و غیره خودداری شود

۱۰ـ  برای رعایت بهداشت محیط دهان دندانهای مصنوعی همیشه باید تمیز نگه داشته شود.

۱۱ـ دندانهای شیری بخشی از سیستم سلامت کلی بدن در کودکان است و از دندانهای شیری اطفال باید مراقبت شود.

۱۲ـ با توجه به تغییرات هورمونی در دوران بارداری ، زنان باردار باید به بهداشت دهان و دندان توجه بیشتری نمایند.

۱۳ـ خوردن غذاهای سرشار از کلسیم و فسفر مانند لبنیات و سبزیجات برای سلامت دندانها مفید می باشد.

۱۴ـ هنگام آشامیدن چای بهتر است آن را با شکر شیرین کنیم و تا آن جا که ممکن است از خوردن قند و بخصوص جویدن قند موقع نوشیدن چای خودداری کنیم.

۱۵ـ اساس حفظ سلامت دندانها،بعد از تغذیه مناسب ،مسواک کردن صحیح و مرتب دندانها است. مسواک باید دارای موهای کوتاه و از نظر زبری و نرمی مناسب شرایط سنی و سلامتی فرد باشد.

۷ گام برای داشتن لبخند زیبا

۱٫حفظ سلامت عمومی بدن و تعادل رژیم غذایی

۲٫مراقبت های روزانه دهان و دندان

۳٫استفاده از فلوراید

۴٫مراجعه منظم جهت معاینه و کنترل دندانها

۵٫استفاده از مسواک و نخ دندان برای پاک کردن پلاک

۶٫میان وعده های مملو از مواد قندی را محدود کنید

۷٫خودتان دهان خود را معاینه کنید

   آموزش مسواک زدن  

 با توجه به اینکه مسواک زدن دندان ها برای سلامتی آنها بسیار ضروری است این کیلیپ روش صحیح مسواک زدن دندانها را نشان می دهد.کلیه افراد اعم از کودک و بزرگسال باید دوبار در شبانه روز مسواک بزنند.

 ۱٫ مسواک را با زاویه ۴۵ درجه بگیرید و در امتداد خط لثه و به طور عمودی مسواک را بکشید.در هنگام مسواک زدن، سر مسواک باید هم به سطح دندانها و هم با لثه ها تماس داشته باشد.

۲٫سطح خارجی دندانها را با حرکت افقی مسواک به سمت عقب و جلو  و حرکات چرخشی مسواک تمیز کنید.در هر مرحله یک گروه ۲ الی ۳ تایی از دندانها را با این شیوه تمیز کنید.

۳٫مسواک را با زاویه ۴۵ درجه نسبت به سطح دندانها و خطوط لثه بگیرید و به صورت مشابهی،با حرکات چرخشی و حرکت عقب به جلوی مسواک ،سطح داخلی دندانها را نیز مسواک بزنید.

۴٫مسواک را بچرخانید و نیمه ی جلویی مسواک را پشت دندانهای جلویی بگذارید و با حرکت عقب و جلو ،این قسمت را تمیز کنید.

۵٫سر مسواک را روی دندانهای آسیاب بگذارید و به آرامی و با حرکت دادن مسواک به عقب و جلو ،این قسمت را نیز تمیز کنید.برای تمیز کردن زبان  از باکتری های بد بو ،مسواک را روی عقب زبان بگذارید و به سمت جلو بکشید.

   
        پلاک میکروبی پلاک میکروبی عبارت است از تجمع میکروب هایی که در محیط دهان به صورت طبیعی وجود دارند و با گذشت زمان تکثیر گشته و لایه ای از مجموع میکروبی را ایجاد می نمایند.در صورت عدم پاکسازی پلاک میکروبی ،میکروب ها می توانند به ساختار طبیعی دندان حمله، و باعث پوسیدگی گردند.
  ? جرم

جرم در واقع رسوبی است که روی دندان‌ها و لثه تشکیل می‌شود و نه‌تنها باعث ایجاد بوی بد دهان می‌شود بلکه رنگ و سلامت دندان‌ها را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد و می‌تواند به پوسیدگی آنها و بروز بیماری‌های لثه منجر شود.

این موضوع که جرم گیری ضرر دارد کاملا اشتباه است و ریشه یابی علت این نوع افکار این است که جرم های تشکیل شده بر روی دندان به مرور لثه را خراب کرده و خود جایگزین میشود . این امر چون به مرور اتفاق میفتد و بیمار متوجه عقب نشینی لثه نمیشود .

وقتی این جرم ها تمیز می شود لثه تحلیل رفته در معرض دید بیمار قرار میگیرد و چنین احساسی بدست می دهد که جرم گیری باعث از بین رفتن لثه شده است در صورتی که تمام این اتفاقات قبلا صورت گرفته بوده ولی از دید بیمار پنهان بوده است.

وجود جرم روی دندان‌ها به علت ضخامتی که دارد به عنوان یک عایق عمل می‌کند و تا حدی جلوی حس دندان‌ها را می‌گیرد. بنابراین طبیعی است که با برداشته شدن آن بهتر متوجه تغییرات حرارتی شویم. البته این حساسیت همیشگی نیست و بعد از چند روز از بین می‌رود، پس نگران نباشید.

با تجمع تدریجی جرم روی دندان‌ها و لثه و بی‌توجهی به این موضوع، مقداری از استخوان نگهدارنده دندان تحلیل می‌رود. در حقیقت دندان به این دلیل قبلا لق شده ولی به علت انباشتگی جرم و چسباندن دندان‌ها به هم، بیمار لق شدن آنها را احساس نکرده است، اما بعد از برداشتن جرم‌ها فرد متوجه آن می‌شود. البته این در مورد همه افرادی که جرمگیری می‌کنند، صادق نیست.

** استفاده از نخ دندان جهت بهداشت دندانها

 پاکسازی سطوح بین دندانی به علت چسبندگی دندانها به یکدیگر توسط مسواک امکان پذیر نمی باشند.لذا باید جهت پاکسازی این نواحی حتما از نخ دندان استفاده کرد.برای این کار باید دوطرف نخ دندان به انگشتان دو دست پیچیده شده و قسمت میانی آن به آرامی روی سطوح بین دندانی بالا و پایین کشیده شود.باید دقت گردد که آخرین حرکت باید به سمت سطوح جونده دندانی باشد.

نکاتی درباره بهداشت مسواکها: ✅ بعد از مسواک زدن به دقت آن را بشوئید و با زدن ضربه به آن مواد غذایی باقیمانده و خمیر دندان موجود در لابلای موهای مسواک را خارج کنید. ✅ مسواک را بصورت عمودی در یک لیوان یا ظرف سوراخ دار قرار دهید تا خشک شود. ✅ لازم به ذکر است که تحت هیچ شرایطی مسواک تمام اعضای خانواده در یک ظرف قرار داده نشود چرا که بیماریهای دهان سرایت خواهند کرد. ✅ از قرار دادن ظرف حاوی مسواک و خمیردندان در جای مرطوب مانند حمام و دستشویی به شدت پرهیز کنید چرا که تمامی میکروبهای موجود در این نواحی به سرعت بر روی مسواک شما منتقل خواهند شد. ✅ بهتر است هر فرد غیر از مسواک جداگانه از خمیردندان مخصوص به خود نیز استفاده کند که در اثر تماس تیوب خمیر دندان به موهای مسواک بیماریهای دهان سرایت نکنند. ✅ هر ۳ ماه یکبار و یا هر زمانیکه موهای مسواک تخریب شدند مسواک خود را تعویض کنید و در هنگام بیماری بویژه بیماریهای واگیردار مانند تبخال نیز این کار را انجام دهید.
علل بوی بد دهان در کودکان: ◀️بهداشت نامناسب دهان: مسواک زدن نادرست و نخ دندان نزدن برای کودک باعث تجمع ذرات مواد غذایی باقی مانده بر روی زبان ، خط لثه و بین دندان هایی که با باکتری های طبیعی موجود در دهان برای ایجاد بوی بد دهان تعامل دارند ، می شود. علاوه بر این ، آبسه ها ، پوسیدگی ها و جرم و پلاک نیز می تواند دلیل بروز بوی بد دهان باشد. ◀️مصرف مواد غذایی بودار: همه می دانند که غذاهای تند مانند سیر و پیاز عاملی برای بوی بد دهان است و فرزند شما نیز از این قاعده مستثنی نیست. محدود کردن این غذاها در رژیم غذایی آنها می تواند به رفع مشکل بوی دهان کمک کند. ◀️تنفس دهانی و دهان خشک: بزاق دهان برای پاک کردن باکتری ها و حفظ بوی بد دهان بسیار مهم است. اگر کودک شما از دهان خود نفس می کشد (هنگام خواب یا به دلیل داشتن بینی کیپ)، دهان خشک می شود که می تواند باعث رشد باکتری ها و آزاد شدن بوی بد از دهان شود. با تشویق فرزندتان به نوشیدن سه تا چهار لیوان آب در روز می توانید با این موضوع مقابله کنید. ◀️بیماری ها و عفونت ها: یکی از دلایل کمتر بوی بد دهان کودک ، بیماری ها و عفونت هایی مانند عفونت سینوسی ، لوزه یا آلرژی فصلی است.

تغذیه در ارتودنسی

رعایت اصول اولیه تغذیه نظیر؛ کم مصرف کردن مواد قندی و پوسیدگی زا،اولین اصل در کلیه  درمان های ارتودنسی می باشد. هرم غذایی

عدم رعایت تغذیه مناسب می تواند  باعث تشدید مشکلات پوسیدگی دندانی گردد. دستگا های متحرک(پلاک های ارتودنسی)باید هنگام صرف غداهای اصلی  از دهان خارج گردند.خوردن غذا با پلاک به خصوص مواد چسبنده  مانند شکلات و گز،غذا های سفت نظیر پسته و فندق …باعث شکسته شدن و کج شدن پلاک می گردد. در خصوص دستگاهای ثابت یا همان براکت های ارتودنسی در طی دوره ی درمان  جهت جلوگیری از آسیب به وسایل،بایستی از خوردن غذا های سفت مثل یخ ،ته دیگ،نان خشک،آجیل و خشکبارو… و غذاهای چسبناک مثل شکلات وگز و آدامس،پنیر پیتزا،آب نبات و …اجتناب گردد.

🟢از گاز زدن مواد غذایی مانند ساندویچ،سیب و هویج و میوه های مشابه به دندانهای جلو خودداری نمایید و قبل از خوردن آنها را با کارد تکه تکه کنید.دا نه های بلال را نیز با کارد جدا کرده و سپس میل نمایید.هسته میوه های هسته دار مانند هلو،زرد آلو،گوجه سبز و … باید قبل از خوردن جدا شوند.پسته و فندق و بادام باید قبل از خوردن آسیاب شده و سپس میل شوند. مصرف مواد غذایی نا مناسب می تواند باعث شکسته شدن براکتهاو طولانی شدن مراحل درمان و هزینه مجدد گردد.

  مطالب مرتبط

تغدیه و رژیم غذایی مناسب

بازگشت

انواع دستگاه های ارتودنسی

 

دستگاه های متحرک ارتودنسی

   پلاک های ساده

  پلاک های فانکشنال

  پلاک های نگهدارنده

Invisalign

QuadHelix

دستگاه های فانکشنال مولتی پی

 

دستگاه ثابت ارتودنسی

براکت های فلزی

براکت های سرامیکی

DAMON نا پیدا (Lingual)

 expander

استفاده از میکرو ایمپلنت یا مینی اسکرو دردرمان ارتودنسی

  استفاده از الاستیک های ارتودنسی هدگیر  

 

برای مرتب کردن دندان ها، به طور کلی از دو نوع دستگاه ، متحرک و ثابت استفاده می شود:  

دستگاه های متحرک ارتودنسی :

وسایلی هستند که قرار دادن یا برداشتن آنها در دهان توسط بیمار امکان پذیر است و بیمار می تواند آن را از دهان خارج کند و دوباره در محل اولیه خود قرار دهد. این دستگاه اغلب در دوره دندان شیری یا شیری – دایمی و عموماً در کودکان کمتر از ۱۲ سال و یا در افراد بزرگتر که ناهنجاری های دندانی محدودتری دارند استفاده می شود . بنابر این همکاری بیمار در استفاده نمودن از آنها بسیار اهمیت دارد. این دستگاه ها عمدتا در موارد زیر استفاده می گردند: ۱)برای رفع مشکلات جزئی دندان ها ، از طریق قرار دادن فنر یا پیچ در پلاک  متحرک در کودکان،نو جوانان و بزرگسالان ۲)برای رفع مشکلات اسکلتی در کودکان و نوجوانان ۳)برای کمک به تثبیت موقعیت دندان ها پس از درمان با دستگاه ثابت   نحوه خارج کردن دستگاه متحرک: برای برداشتن پلاک،از ناخن انگشت اشاره هر دو دست کمک گرفته و گیره های روی دندان های کرسی را آزاد نمایید و از گرفتن اجزا سیمی دیگر اجتناب کنید.

نیروی دستگاه متحرک:

طراحی،ساخت و دستور استفاده دستگا ههای  متحرک برای هر بیمار متفاوت است،لذا فقط  دستورات توصیه شده به خود را به کار ببرید.نحوه استفاده از دستگا های خارج دهانی مانند چانه بند،هد گیر و فیس ماسک در موفقیت درمان تاثیر به سزایی دارد.

انواع پلاک:

.پلاک های ساده :

این پلاک ها برای رفع مشکلات جزئی دندانها از طریق قرار دادن فنر یا پیچ در پلاک استفاده می گردد.باتوجه به اینکه طراحی ساده و استفاده آسان دارند انتخاب اول در درمان های ارتودنسی کودکان می باشد.
 دستگاه های متحرک ارتودنسی دکتر محاوری دستگاه های متحرک ارتودنسی دکتر محاوری
۲.پلاک های فانکشنال :
 
این پلاک ها جهت رفع مشکلات اسکلتی در کودکان و نوجوانان قبل از پایان سن بلوغ استفاده می گردد و با عملکرد خاص خود باعث تغییر مسیر رشدی در کودکان می شود.
استفاده به موقع از این روش درمانی می تواند نیاز به درمان های جراحی در آینده را حذف و یا از پیچیدگی آن بکاهد .درمان های فانکشنال ارتودنسی برای تغییر در موقعیت عقب یا جلو بودن فک در سن قبل از بلوغ  توسط دندانپزشک انجام می گردد و با اعمال نیروهایی مناسب به دندان ها و فک باعث می شود به مرور استخوان فک تغییر شکل داده و در محل مناسب خود قرار بگیرد
درمان توسط پلاک های متحرک فانکشنال به همکاری کامل بیمار و والدین وی متکی است در صورتی که در زمان مناسب و با عدم همکاری بیمار درمان صورت نگیرد در سن بالاتر صرفا درمان جراحی فک میتواند باعث اصلاح روابط فکی گردد
علارغم اینکه ابعاد و موقعیت فک ها توسط خصوصیات ژنتیکی کنترل می شود رشد فک ممکن است توسط استفاده از پلاک های فانکشنال تغییر کند در صورتی که در سن مناسب درمان لازم صورت گیرد میتواند تغییرات نسبتا پایدار در موقعیت ابعاد فکی ایجاد کند و باعث بهبود فرم کلی صورت بیمار گردد. بهترین سن جهت درمان های فانکشنال (کلاس ۲ ) برای پسرها در سن ( ۱۰ تا ۱۲ سالگی) و در دختران( ۹ تا ۱۱ سالگی) می باشد که تعیین زمان درمان بنا به شرایط هر بیمار می تواند متفاوت با شد درمان های فانکشنال جز درمان های زود هنگام تلقی می شود که علاوه بر تغییر مسیر رشد و ایجاد ثبات در درمان باعث افزایش اعتماد به نفس در کودک می گردد.
طول درمان حدود یک تا یک و سال و نیم می باشد و معمولا بعد از درمان استفاده از درمان های ثابت و یا پلاک های نرم مولتی پتانسیل توصیه می گردد. حداقل استفاده از پلاک در شبانه روز ۲۲ ساعت می باشد و کودک صرفا در زمان غذا خوردن مجاز به خارج کردن پلاک از دهان می باشد.
 
 دستگاه های متحرک ارتودنسی پلاک های فانکشنال دکتر محاوری

۳.پلاک های نگهدارنده :

بعد از درمان با دستگاههای ثابت برای کمک به تثبیت موقعیت دندانها استفاده می شوند.استفاده از این پلاک ها پس از دوره ی فعال درمان برای حفظ نتایج به دست آمده ضروری می باشد.

دستگاه های متحرک ارتودنسی دکتر محاوری۴.Invisalign :

یا پلاک های شفاف برای انجام حرکات جزئی دندان است که در بعضی از بیماران با شرایط خاص می تواند بسیار موثر باشد اما با توجه به محدودیت های خاص این سیستم جهت همه ی افراد قابل استفاده نمی باشد .
 دستگاه های متحرک ارتودنسی پلاک شفاف دکتر محاوری
   

 ۵٫دستگاه های فانکشنال مولتی پی

یکی از مشکلات عمده در روابط دندانی-فکی شیوع ناهنجا ری های مرتبط با فانکشن بیمار است و دلایل زیادی وجود دارد که نشان می دهد ممکن است رابطه شکل و فانکشن جایگاه عمده ای در فرآیند علتی ناهنجاری ها در طول حیات فرد داشته باشد.با توجه به گسترش اختلالات دندانی-فکی در کودکان در دوره بینا بینی و ضرورت استفاده از پتانسیل تغییرات رشدی تکاملی در این گروه از کودکان و بکار گیری روش هایی که بتواند با اثر گذاری بر روند رشد فک و صورت نسبت به اصلاح نا هنجا ری ها اقدام کند پر فایده به نظر می رسد.در سال ۱۹۷۵ Bergersen یک دستگاه الاستومریک پیش ساخته را برای اصلاح مال اکلووژن ها معرفی کرد.این دستگاه تلفیقی از دستگاه فانکشنال و Positioner   بود که به نام دستگاه هدایت کننده رشد و رویش معرفی شد.
استفاده از دستگا ه های پیش ساخته Silicon-Base  که در جهت هدایت مسیر رویشی دندان ها و رشد فکین یکی از روش های درمانی است که در سال های اخیر معرفی شده است اختلال در فانکشن دهان نه تنها به علت موقعیت نادرست دندانها و فک ها می باشد بلکه به شدت مرتبط با افزایش یا کاهش فعالیت ماهیچه هایی است که در عملکرد سیستم دهانی نقش دارند.
 دستگاه های فانکشنال مولتی پی - دکتر محاوری

فعالیت ماهیچه های جونده ،زبان ،گونه و لبها یکی از مهم ترین فاکتورهای تعیین کننده برای وجود یا عدم وجود مال اکلووژن می باشند.هر تغییری در الگوی طبیعی و فعالیت این ماهیچه ها در طی عملکرد دهان تحت عنوان اختلال عملکرد بافت نرم تعریف می شود. بنابر این یک طرح درمان ایده آل برای اصلاح مال اکلووژن باید  توسط دستگاه و یا سیستمی انجام بگیرد که بر مبنای فیزیولوژی دهان توانایی کنترل یا حذف اختلال عملکرد بافت نرم را در زمان اصلاح وضعیت فک و دندانها دارا بوده وموفقیت و ثبات بیشتری را ایجاد نماید.در مرحله ی سیستم دندانی بینا بینی می توان از روش هدایت رویش دنداها برای تکامل دندانی یا حذف مال اکلووژن به وسیله ی اصلاح وضعیت فانکشنال عضلات و هدایت موقعیت فک ها استفاده کرد. این دستگاه ها نیروی معمول فعالیت عضلات و رشد و رویش دندانها را جا به جا کرده و آنها را حذف یا هدایت می نمایند.دستگا ه های فانکشنال مولتی پتانسیل سال های زیادی است که استفاده می شوند و در حال حاضر این وسایل  جایگاه خاصی در ارتودنسی دارند زیرا ساده و اقتصادی هستند.استفاده از دستگاه مولتی پی برای اصلاح موقعیت لب ها  در ارتباط با قوس دندانی ،حذف بلع غیر طبیعی، جلوگیری از کشیده شدن گونه ها به سمت قوس دندانی، حذف تنفس دهانی، جلوگیری از براکسیسم و فعالیت مطلوب عضله توصیه می گردد.

       

دستگاه ثابت ارتودنسی:

که به طور محکم به دندان ها متصل است و بیمار نمی تواند آن را از دهان خارج کند. این نوع دستگاه ها معمولا پس از رویش دندان های دایمی برای مرتب کردن دندان ها به کار می رود.
به یاری فن آوری نوین بیماران برای استفاده از دستگا ه های مختلف ارتودنسی می توانند انتخابهای متنوعی داشته باشند.هر چند براکت های فلزی رایج هستند لیکن استفاده از براکت های سرامیکی و  دستگاه های متحرک رایج که برای برخی موارد استفاده می شود هر روز افزایش می یابد
 

۱.براکت های فلزی:

این براکت ها رایج ترین نوع براکت ها بوده و با کیفیت بسیار بالا ساخته شده اند.براکت های فلزی امروزی کوچکترو تحمل آنها راحت تر بوده و نیز نمای بهتری دارند.این روش درمانی ،روش درمانی استاندارد در درمان های ارتودنسی ثابت بوده و تقریبا برای کلیه بیماران قابل استفاده می باشد .
دستگاه های ثابت ارتودنسی - براکت فلزی - دکتر محاوری

۲.براکت های سرامیکی:

این براکت ها از جنس سرامیک متراکم  و محکم بوده به علت همرنگ بودن با دندان طرفداران زیادی دارد و برای بزرگسالان که ظاهر براکت های فلزی برای آنها خوشایند نیست بسیار مناسب است امکان استفاده از سیم های همرنگ دندان با این براکت ها  وجود دارد که در این صورت هنگام لبخند این وسایل تقریبا دیده نمی شوند.از مشکلات آنها نسبت به نوع فلزی احتمال آسیب بیشتر به دندان و طولانی تر شدن درمان و هزینه بالاتر این براکت ها می باشد.

دستگاه های ثابت ارتودنسی - براکت های سرامیکی - دکتر محاوری ۳.DAMON:

  DAMON   سیستم دیمون یا سیستم سلف لیگیت نسبت به سیستم های دیگر جدید  بوده مزیت آنها این است که ضرورتی در استفاده از اورینگ (الاستیک)برای نگهداری سیم درون آنها نمی باشد. به علت کاهش اصطکاک بین سیم و براکت احتمال دارد مختصری طول دوره درمان کاهش یابد.از معایب آن هزینه بالا تر براکت ها می باشد.  

۴. Lingual:

 

در این روش براکت ها همگی در پشت دندان ها قرار می گیرند و هنگام لبخند زدن هیچ نشا نه ای از آنها دیده نمی شوند مزیت عمده این نوع براکت ها نا پیدا بودن آنها هنگام لبخند زدن می باشد.معایب این براکت ها رعایت بهداشت مشکل تر، مشکلات تکلمی و جویدن  در ابتدای ،درمان هزینه زیادتر ،تکنیک درمانی پیچیده تر و دوره درمان طولانی تر می باشد.
Lingual  

 ۵٫expander

در برخی از بیماران لازم فضای فک باز تر شود. برای این مشکل از دستگاه بازکننده فک استفاده میشود.لازم است مطابق دستورالعمل دندانپزشک خود عمل کنید. در فیلم روش کار را مشاهده میکنید.
     

استفاده از میکرو ایمپلنت یا مینی اسکرو دردرمان ارتودنسی

در برخی بیماران برای حرکت دندانها به موقعیت صحیح لازم است از میکروایمپلنت ها یا مینی اسکرو که نوعی ایمپلنت ارتودنسی موقت می باشد، استفاده شود.
 

استفاده از الاستیک های ارتودنسی

برای ایجاد حرکات بین فکی از الاستیک های دندانی که توسط خود بیمار در منزل استفاده می گردد.

        هدگیر

یکی از روشهای درمانی در بیمارانی که دچار جلو زدگی زیاد فک بالا هستند استفاده از دستگاههای خارج دهانی نظیر هدگیر است این دستگاه با عقب بردن فک بالا باعث اصلاح روابط فکی میگردد.

    مراقبت های حین درمان و مشکلات شایع اطلاعات پس از درمان بازگشت

مراقبت های حین درمان و مشكلات شايع

مشکلات اولیه در هنگام استفاده از دستگاه متحرک مشکلات اولیه در هنگام استفاده از دستگاه متحرک  

درد و ناراحتی

تحریک با سیم

براکت جدا شده

بلعیدن وسیله

استفاده از هدگیر

 

ممکن است دستگاه(پلاک)نحوه صحبت کردن بیمار را موقتا تغییر دهد، ولی اغلب بیمار،خود را با آن وفق داده و بعد از طی یک الی چند روز به طور عادی صحبت می کند.برای تطبیق سریعتر بهتر است در روزهای اول بیمار با صدای بلند و بیشتر صحبت کند،به این منظور می تواند کتابی را با صدای بلند بخواند.در طی ۴۸ ساعت اول ممکن است آب دهان بیمار زیاد شده و قورت دادن آن سخت باشد این مساله جای نگرانی نداشته و به سرعت به آن عادت می کند.در مواردی که بیمار به شکل دائم دچار حاات تهوع می گردد لازم است به ارتودنتیست مراجعه کند . ورزش با دستگاه متحرک عموما بچه ها می توانند با داشتن دستگا های ارتودنسی در دهان  به راحتی بدوند،شنا و یا بازی کنند،ولی بایستی توجه داشت  که در مواردی این فعالیت ها عدم تجویز دارند.در صورت انجام فعالیت، دندانپزشک خود را آگاه نموده تا آموزشهای لازم را به شما بدهد.دقت نمایید استفاده از دستگاه های خارج دهانی در زمان ورزش کردن ممنوع است.در صورت شکسته شدن  و هر گونه اتفاقی در کوتاه ترین زمان با ارتودنتیست تماس بگیرید.

مشکلات شایع اورژانس واقعی در ارتودنسی بسیار کم می باشد،اغلب مشکلات را می توان در منزل برطرف کرد. اگر مشکلی به وقوع پیوست که نتوانستید آن را با توجه به  دستورات زیر حل کنید در اسرع وقت با ما تماس بگیرید.

درد و ناراحتی

در ارتودنسی دندان درد به مفهوم آنچه در بین مردم رایج است وجود ندارد، ولیکن در دو مرحله بیمار مشکلاتی خواهدداشت: ۱)هنگامی که برای قرار دادن وسایل اولیه(بند)از جدا کننده های پلاستیکی در بین دندانها استفاده می شود،برای کاهش ناراحتی بهتر است بیمار از خوردن غذا های سفت خودداری نماید.ممکن است وسوسه ای در دستکاری جدا کننده ها بوجود آید که بیمار باید از این کار اجتناب ورزد تا نیاز به تکرار این مرحله نباشد.در صورت درد شدید می توان از مسکن های رایج مانند استامینوفن استفاده نمود. مسکن های دیگر را می توان یکی دو بار طی هر ماه استفاده کرد ولی مصرف مکرر آنها توصیه نمی شود.

۲)درد و ناراحتی که بعد از جلسات کنترل و تعویض سیم ها احساس می شود،این درد تا حدی طبیعی می باشد و علامت مشخصه آن تشدید درد هنگام جویدن غذا می باشد. در این موارد مصرف استامینوفن یا محلول دهان شویه آب گرم که در آن یک قاشق چای خوری نمک حل شده باشد،مفید خواهد بود.راه دیگر جویدن آدامس های نرم بدون قند می باشد

.در صورت بروز درد های شدید تر با ما تماس بگیرید.طی روزهای اول  درمان ممکن است تماس لب و گونه با وسایل ارتودنسی باعث آرزدگی  بافت نرم دهان شود.در این موارد گذاشتن موم نرم یا پنبه روی سطوح وسایل در نواحی آزردگی می تواند باعث رفع تحریک گردد.این آزردگی ها معمولا پس از گذشت چند روز و عادت کردن بیمار به وسایل،خود به خود بر طرف می شود.

تحریک با سیم

اگر دستگاه شما باعث آزرده شدن مخاط شما شده سعی کنید توسط چیزی شبیه گوش پا ک کن آنرا از محل دور کنید.در صورتی که امکان دور کردن سیم از ناحیه وجود ندارد،سعی کنید انتهای آن را با قطعه کوچکی از موم ارتودنسی بپوشانید.در صورت عدم دسترسی به موم  می توانید به طور موقت از آدامس استفاده نمایید،سپس موضوع را در اسرع وقت با ما در میان بگذارید.

 

براکت جدا شده

چنانچه براکتی (نگین) جدا شده است با ارتودنتیست تماس  بگیرید.برای اطلاع دادن تا جلسه  بعدی صبر نکنید،زیرا نصب مجدد براکت ها نیاز به صرف زمان بیشتری دارد و اطلاع شما به پزشک این امکان را می دهد که زمان کافی برای این کار را پیش بینی کند.چنانچه وسیله جدا شده باعث آزردگی مخاط شده است تا مراجعه بعدی روی آن موم یا پنبه بچسبانید.

بلعیدن وسیله

در صورتی که کش های قرار داده شده به طور اتفاقی بلعیده شد ،جای نگرانی وجود ندارد.لیکن اگر در مورد قطعات فلزی چنین اتفاقی افتاد،نگران نشده و با دندانپزشک خود تماس بگیرید.

 

استفاده از هدگیر

برخی مواقع ناراحتی ناشی از هد گیر به دلیل استفاده نادرست آن می باشد.لازم است آن را به صورت منظم با توجه به دستورات داده شده استفاده کنید.در صورت بروز خمیدگی و مشکل در قسمتی از هدگیر،آن را حتما به دندانپزشک خود اطلاع دهید.دقت نمایید استفاده از هدگیر،بر خلاف ظاهرش تقریبا بدون درد و ناراحتی می باشد،پس لطفا برای حصول نتیجه مطلوب درمان آن را به صورت منظم با توجه به دستورالعمل داده شده استفاده کنید.در صورت بروز مشکل و ناراحتی با مطب تماس حاصل نمایید.

 مطالب مرتبط

اطلاعات پس از درمان

بازگشت