رعایت بهداشت دهان و دندان در خانه:

 بهداشت دهان:

 در كودكانی كه از پستانك یا شیشه شیر استفاده می‌كنند، ممكن است دندانهای در حال رویش تغییر شكل داده و نابهنجار رشد كنند. علاوه بر این، استفاده از شیشه شیر در ساعات شب باعث باقی ماندن شیر بر روی دندانها و ایجاد محیطی اسیدی می‌شود که موجبات پوسیدگی دندان را فراهم می‌آورد. لذا بهتر است شبها پس از خوردن شیر، دندانهای كودك را با پارچه ای مرطوب تمیز كرد.

آموزش بهداشت دهان و دندان به کودک و سوق دادن رژیم غذایی او به سمت مواد كم شیرینی به منظور حفظ سلامت دندانها ضروری است. در این میان، محیط خانواده بهترین مكان برای یادگیری كودك است چراکه عادات خوب بهداشت دهان، در دوران کودکی تثبیت می‌شوند. ✳️گفتنی است تنقلات شیرین و چسبناك مانند آب‌نبات یا شكلات و خوراكی‌های حاوی شیرینی مصنوعی نظیر نوشابه‌های گازدار برای سلامت دندان كودك بسیار مضرند. به منظور پیشگیری از آسیب دندان‌های کودک بهتر است ،از شیرینی‌های طبیعی مانند عسل، میوه‌ها و آب میوه‌های طبیعی استفاده كرد. همچنین مصرف سبزیجات و میوه‌های خام که تمیزکننده طبیعی دندانها و ماساژدهنده لثه‌ها هستند، توصیه می‌شود.

 مراقبت از دندانهای کودکان:

✔نوزاد:

لثه های نوزاد را حتی قبل از درآمدن دندانهایش نیز تمیز کنید.می توانید بعد از غذا دادن به کودک از یک دستمال مرطوب یا گاز برای پاک کردن لثه ها و برداشتن پلاک ها استفاده کنید.

✔اولین دندانها:

هنگامی که اولین دندانها ظاهر شدند دندانهای کودک را بعد از غذا دادن بامسواکی دارای برس نرم و مناسب برای کودکان مسواک بزنید.

✔۳تا۸ سال:

تا ۳ سالگی دندانهای کودک را خودتان مسواک بزنید و بعد از آن حداقل تا ۸ سالگی بر مسواک زدن او نظارت داشته باشید.

روش مسواک زدن تا قبل از دو سالگی:

توسط هر دو والد و به صورت زانو به زانو می باشد این کار کمک می کند که ضمن بی حرکت سازی کودک ،پاکسازی کلیه سطوح دندانی به دقت انجام گردد.

👼از ماه سوم تولد کودک،درباره مشکلات مربوط به دندان درآوردن کودک با دندانپزشک صحبت کنید.

👼برای کمک به رویش دندان و کم کردن ناراحتی های کودک می توانید پس از شستن دست با آب و صابون ،با انگشت تمیز لثه کودک خود را با ملایمت ماساژ دهید.

👼پستان یا شیشه شیر را به مدت طولانی در دهان کودک خود نگه ندارید.

👼مواد شیرین به پستانک نزنید.

👼تا آنجا که ممکن است از دادن مواد و مایعات شیرین مثل آب قند و نبات داغ به کودک ،خصوصا در شب خودداری کنید.

👼پس از سن ۶ ماهگی بعد از هر نوبت شیر دادن،به ویژه در طول شب،به کودک مقدار کمی آب دهید تا دهانش تمیز شود.

👼حداقل روزی دوبار ،خصوصا بعد از خوردن شیر یا شربت دارویی ،یک تکه گاز یا پارچه تمیز را به دور انگشت اشاره خود بپیچید و آن را با آب خیس کنید ،بعد انگشت خود را با ملایمت و با دقت روی لثه و دندانهای شیر خوار بکشید.لازم است این کار از همان آغاز رویش اولین دندان شیری انجام شود.

👼قطره آهن را در انتهای زبان کودک خود بریزید تا با دندانها تماس پیدا نکند و باعث تغییر رنگ آنها نشود

ویژگی های یک مسواک مناسب برای کودکان:

ویژگی های یک مسواک مناسب برای کودکان سر مسواک کوچک و متناسب با اندازه دهان کودک باشد. دسته مسواک ضخیم باشد تا کودک بتواند آن را براحتی در دست بگیرد. موهای سر مسواک گرد و نرم باشد تا لثه آزرده نشود. در دوره نوزادی تا سن دو سالگی میتوانید از مسواک انگشتی استفاده کنید. پس از سن دو سالگی از مسواک مخصوص به هر دوره سنی استفاده شود.

مسئولیت بهداشت دهان کودک تا ۶ سالگی:

به عهده والدین است و علاوه بر مسواک زدن در صورت بسته شدن فواصل یا کانتکت های دندانی باید از نخ دندان استفاده شود.

دندانهای شیری در جویدن غذا ،حرف دن،زیبایی،الگو بودن برای رویش دندانهای دایمی اهمیت دارند.

بنابراین لازم است موارد ذیل در نظر گرفته شود:

🦷پر کردن دندانهای شیری پوسیده و خودداری از کشیدن آنها

🦷تغذیه صحیح و روش استفاده کمتر از مواد قندی

🦷انتخاب مسواک مناسب(کوچک و نرم)برای کودکان با نظر دندانپزشک انجام شود.

🦷شروع مسواک کردن دندانهای کودک از سی ماهگی می باشد.

🦷مسواک زدن تا پایان ۳ سالگی کاملا به وسیله مادر یا پدر انجام می گیرد.برای این کار پدر یا مادر باید سر کودک را روی زانوی خود بگذارد (بعد از ۳ سالگی کودک می تواند رویروی والدین به حالت ایستاده قرار گیرد) و با ملایمت و به آرامی مسواک را روی سطحهای داخلی و خارجی و جونده دندانهای کودک یه طور افقی حرکت دهد.

مکیدن انگشت یا پستانک مکیدن انگشت یا پستانک پس از ۴ سالگی اثر بدی در شکل گیری و رشد دندانها و فکها خواهد داشت که در این صورت لازم است والدین مشکل را با دندانپزشک در میان بگذارید.

کشیدن نخ دندان این کار نیز باید از ۳ سالگی شروع و به وسیله پدر و مادر انجام شود.از حدود ۸ سالگی،نخ کشیدن می تواند توسط خود کودک ،ولی با نظارت پدر یا مادر انجام شود.وقتی اطمینان حاصل شد که کودک می تواند نخ کشیدن و مسواک کردن را به شکل صحیح انجام دهد ،پدر و مادر می توانند انجام این کار را به خود کودک واگذار کنند.

شروع رعایت بهداشت دهان:

از ابتدا سنین کودکی باعث می شود انجام فعالیت های بهداشت و دهان به عنوان یک فرهنگ برای کودک نهادینه گردد  و در سنین بالاتر مشکلی جهت ترغیب کودک به رعایت بهداشت وجود نداشته باشد.بعد از ۶ سالگی تا ۹ سالگی مسئولیت بهداشت دهان به عهده کودک  و تحت نظارت والدین خواهد بود .

استفاده از خمیر دندان

در کودکان زیر ۳ سال لازم نمی باشد و صرفا استفاده از مسواک مرطوب  و یا مسواک  و آب نمک کفایت می کند .

استفاده از دهان شویه ها:

بعد از ۶ سالگی می تواند به عنوان مکمل فرآیند مسواک زدن و نخ دندان کشیدن مورد استفاده قرار گیرد . و لذا  استفاده از دهان شویه ها قبل از سن ۶ سالگی توصیه نمی گردد .

مادر شدن، یک چالش بزرگ و یک مسئولیت زیباست. شما به عنوان یک مادر، احتمالا به دنبال بهترین شیوه ها برای داشتن یک کودک خوشحال و سالم هستید. در اینجا برخی از توصیه های مفید برای مادران در باره چگونگی مراقبت از دهان نوزاد و نوپا را مرور می کنیم:

❌۱. تمیز کردن دهان کودک خود را نادیده نگیرید

متاسفانه، بسیاری از مردم فکر می کنند که مراقبت های دهان هنگام رویش اولین دندان شروع می شود، اما این اشتباه است.

آکادمی آمریکایی دندانپزشکی کودکان توصیه می کند که والدین مراقبت از دهان کودک خود را از روز اول آغاز کنند. مادران می توانند از مسواک های نوزاد یا پارچه های نرم خیس شده در آب سرد و تمیز برای تمیز کردن لثه کودک پس از شیر خوردن استفاده کنند.

❌۲. کودک خود را با شیشه شیر نخوابانید

بسیاری از والدین نوزاد خود را با شیشه شیر در دهان به خواب می برند. متأسفانه در این حالت دندان ها برای مدت زمان طولانی در معرض مواد غذایی قابل استفاده توسط باکتری ها قرار گرفته که می تواند منجر به پوسیدگی های شدید دوران کودکی شود

❌۳. کودک در رختخواب نوشیدنی نخورد

اگر فرزند شما پس از تمیز کردن دهان و هنگانی که در رختخواب است دچار تشنگی می شود، قبل از خواب می توانید از آب استفاده کنید اما خوردن شیر صحیح نیست. حتی می توانید برای نوزادی که بیش از ۶ ماه سن دارد، شیشه شیر را از آب پر کنید.

❌۴.ديدن دندانپزشک اطفال را فراموش نکنید

ما درک می کنیم که زندگی یک مادر پر از مشغله است، اما دیدن دندانپزشک کودکان را نادیده نگیرید. انجمن دندانپزشکی کودکان آمریکا پیشنهاد می کند که اولین ملاقات ملاقات کودک با دندانپزشک با رویش اولین دندان و حداکثر تا یک سالگی انجام شود. سپس توصیه می کند والدین هر ۶ ماه یک بار کودک را جهت معاینه نزد دندانپزشک ببرند.

پیشگیری از پوسیدگی های دندانی

✅تعدیل در رژیم غذایی به این صورت که تعداد دفعات دریافت مواد قندی بسیار مهمتر از حجم دریافت است وخوردن میان وعده های سبک وصنعتی زمینه ی پوسیدگی رابیشتر فراهم میکند.خوردن نوشابه ها علاوه بر پوسیدگی زا بودن ساینده هم هستند.

✅فلورایدها به صورت دهانشویه ،خمیردندان،ژل،وارنیش،آب آشامیدنی حاوی فلوراید است واثر موضعی روی مینای دندان واستحکام بافت مینا دارد.وترمیم یا دوباره معدنی شدن مینا را در مراحل اولیه ی پوسیدگی منجر میشود.

✅فیشور سیلانت ها شیار های دندان به خصوص در دندانهای تازه رویش یافته مستعد پوسیدگی هستند وموثرترین راه پیشگیری برای این موارد استفاده از فیشور سیلانت است.

✅حذف پلاک دندانی از روی دندان به کمک مسواک و نخ دندان از دیگر راهکارهای پیشگیری از پوسیدگی دندان است.