تغذیه و رژیم غذایی مناسب
✅اولین تغذیه کودک
✅باید ها و نبایدهای پایان یک سالگی و آغاز دو سالگی
✅چه غذایی مناسب کودک من است
✅توصیه های سازمان بهداشت جهانی
✅چه خوراکی هایی باعث پوسیدگی دندان میشوند
✅راهکارهایی برای جلوگیری از پوسیدگی دندان
✅رژیم غذایی مناسب برای کودکان
✅راز داشتن دندان های درخشان
✅چرا نوشابه نخوریم
👼🦷🦷🦷👼
تغذیه انسان از بدو تولد تا ۶ ماهگی صرفا توسط شیر مادر می باشد. پس از آن سایر مواد غذایی کمکی نیز اضافه می گردد.کودک از ۹ ماهگی نیاز بیشتری به انرژی دارد لذا غذاهای کمکی می تواتد جبران کمبود انرژی و مواد ضروری مورد نیاز بدن را بنمایند.
اولین تغذیه کودک:
اولین تغذیه کودک با غذای کمکی معمولا با فرنی با برنج ،حریره بادام، شروع می گردد و با سوپ کم نمک و زرده تخم مرغ و پوره سبزیجات ادامه می یابد.از ماه نهم می توا ن آبمیوه و کمی بعد خود میوه را به غذای کودک اضافه کرد.و بعد از آن می توان کته نرم در آب گوشت و آب مرغ را در رژیم غذایی کودک گنجاند.
تاکید می گردد که قبل از پایان یک سالگی غذا های زیر را به کودک ندهید:
- سفیده تخم مرغ
- میگو
- بادام زمینی
- شکلات
- ترشی
- خربزه
- کیوی
- آلبالو
- گیلاس
- نخود
- لپه
- عسل غیر پاستوریزه
- پنیر
- فلفل و ادویه و نمک
- آبمیوه صنعتی
- نوشابه های گازدار
- شکر
- قند
- ذرت، انگور و کشمش
- آجیل
- سوسیس
- اسفناج
- کلم
- قهوه چای
- شیر گاو
- انواع توت ها
در پایان دو سالگی رشد مغزی و جسمی در کودک کاهش می یابد لذا نیازهای تغذیه ای و اشتهای کودک نیز کم می شود. و کودک به انرژی کمتری نیاز دارد و بالطبع کمتر غذا می خورد. به زور غذا دادن به کودک ، یک نواخت بودن غذا، عدم توجه به نیازهای عاطفی کودک سبب تشدید کاهش اشتها و کمبود وزن میگردد.
چه غذایی مناسب کودک من است:
در غذای کودک باید از لبنیات، گوشت ها و میوه ها و سبزیجات استفاده گردد. کودک نباید در مصرف شیرینی و شکلات زیاده روی کند و باید از یک سالگی به نخوردن نمک زیاد،شیرینی و چربی عادت کند .
کمبود روی سبب اختلال در رشد کم اشتهایی و کاهش حس چشایی می گردد که از طریق غذاهایی مانند گوشت ،مغز ها و غذا های دریایی جبران می گردد.کمبود ید موجب ضعف قوای جسمی ،کند ذهنی و کاهش آموزش پذیری می شود که ازطریق استفاده از غذاهای دریایی قابل جبران است.
توصیه های سازمان بهداشت جهانی برای تغذیه مناسب:
۱٫افزایش مصرف میوه و سبزیجات (روزانه حدودا ۴۰۰ گرم سبزیجات و میوه تازه مصرف شود)
۲٫تحرک جسمی بیشتر (روزانه ۱ ساعت فعالیت جسمی برای هر فرد سالمی ضروری است )
۳٫رژیم غذایی متعادل و سالم کاستن از مصرف نمک و قند و چربی اشباع شده (حدود ۵۵ % رژیم غذایی کربو هیدرات – کم تر از ۱۰ % قند ها و شیرینی ها -۱۰ تا ۱۵ % پروتئین -۱۵تا ۲۰ %چربی که شامل حداکثر ۱۰ % چربی اشباع شده باشد-نمک کمتر از ۵ گرم در روز)
غذاهای زیر به علت پایین آوردن PH پلاک دندانی می توانند باعث پوسیدگی گردند:
- سیب خشک ،سیب ترش و آب سیب
- پرتقال و آب پرتقال
- موز
- نان سفید
- شیر کاکائو
- سیب زمینی آب پز و سرخ شده
- کیک خامه ای
- انواع شیرینی و مواد قندی
❌اصلی ترین عامل پوسیدگی تکرار زیاد مصرف مواد قندی در طی روز است❌
برای جلوگیری از پوسیدگی میتوان توصیه های تغذیه زیر را رعایت کرد:
۱٫کاهش مصرف مواد قندی در میان وعده ها از بهترین را ه کارهای کاهش پوسیدگی است.
۲٫غذا های شامل محتوای پروتئینی نسبتا بالا ،محتوای چربی متوسط تا پایین جهت تسهیل پاکسازی دهان ،حداقل کربوهیدرات قابل تخمیر،محتوای معدنی بالا خصوصا کلسیم و فسفر ،PH بالا ز ۶ ،توانایی تحریک جریان بزاق ،دارای کم ترین خاصیت پوسیدگی زایی می باشند.
نکات تغذیه ای برای پیشگیری از پوسیدگی دندانی کودکان:
👨⚕️۱٫هر بار که ما مواد غذایی و یا نوشیدنی‌های شیرین مصرف می‌کنیم، باکتری‌های موجود در پلاک دندان اسید تولید می‌کنند که به دندان آسیب می‌زند. اگر ما مکرراً در طول روز غذاها و نوشیدنی‌های شیرین مصرف کنیم، این «حملات اسیدی» بیشتر خواهد بود که می‌تواند به پوسیدگی دندان منجر شود.
👨⚕️۲٫مقدار و دفعات مصرف مواد غذایی و نوشیدنی‌هایی که حاوی قند هستند را کاهش دهید و غذاهای شیرین از جمله میوه‌های خشک را تنها هنگام وعده‌های غذایی به بچه بدهید.
👨⚕️۳٫میوه ها و سبزیجات با فیبر بالا را به عنوان اسنک برای کودک آماده کنید.
👨⚕️۴٫شربت‌های شیرین‌شده با شکر، نوشابه‌های گازدار، نوشیدنی‌های غیر الکی و آب‌میوه‌ها هیچ جایی در رژیم غذایی روزانهٔ کودکان ندارند.
👨⚕️۵٫میزان آب میوه و/یا اسموتی هایی که کودک‌تان مصرف میکند، به در مجموع حداکثر ۱۵۰ میلی‌لیتر (یک واحد) در روز محدود کنید و برای کاهش خطر پوسیدگی دندان، همراه با وعده غذایی مصرف شود.
👨⚕️۶٫همیشه دارو‌های بدون قند را درخواست کنید.
رژیم غذایی مناسب برای کودکان:
۱٫یکی از روشهای پیشگیری از پوسیدگی، کنترل رژیم غذایی کودکان از سوی والدین است.
۲٫غیر از غذا های اصلی، میان وعده های غذایی می توانند نقش مهمی در سلامت دندانهای کودکان ایفا کنند.
۳٫بهتر است مواد قندی و شیرین و ترش به همراه وعده های اصلی غذایی مصرف شوند.
۴٫تعداد دفعات مصرف مواد قندی و ترش در طی روز کاهش یابد.
۵٫از خوردن تنقلات و شیرینی و مایعات شیرین مثل شیر و عسل و ترش مثل شربت لیمو ترش قبل از خواب به شدت پرهیز شود، زیرا جریان بزاق در طی خواب کاهش می یابد و قدرت پاک کنندگی آن کمتر میشود.
۶٫از خوردن تنقلات چسبنده مثل شکلات تافی، گز، سوهان، لواشک و تمبرهندی که مدت زیادی روی سطوح دندان باقی میمانند پرهیز شود.
۷٫به سرعت غذا خوردن کودکان نیز توجه کنید و مراقب باشید لقمه های غذا را در زیر زبان و داخل گونه نگه ندارند، زیرا احتمال ایجاد پوسیدگی را بیشتر میکند.
راز داشتن دندانهای درخشان:
اگر با این که به طور منظم مسواک می زنید و نخ دندان می کشید اما باز هم دندانهایتان جرم می گیرند و پوسیده می شوند،می توانید با چند تغییر موثر در برنامه تغذیه ای و بهداشتی ،مهم ترین مشکلات دندانی خود را برطرف کنید و خنده را به چهره باز گردانید.
✔فیبر های خوراکی را حتما در رژیم غذایی خود بگنجانید:
یکی از مهم ترین عوامل بروز بیماری های دندانی ،رژیم غذایی مدرن حاوی مواد غذایی تصفیه شده است.سلامت دندانها علاوه بر مسواک زدن نیازمند رژیم غذایی مناسب است.
کربو هیدرات های تصفیه شده دشمن دندانها هستند. این خوردنی ها چسبنده هستند و اگر به درستی شسته نشوند جای مطلوبی برای فعالیت باکتری ها و تولید اسید هستند که عامل تخریب مینای دندان است .در عوض خوردنی های فیبری مثل میوه ها و سبزیجات خام و غلات سبوس دار به دندانها نمی چسبند و بهترین جایگزین برای کربوهیدرات های تصفیه شده هستند.
✔کلسیم بیشتر مصرف کنید:
هر فرد بالغ باید حداقل ۵۰۰ میلی گرم کلسیم در روز مصرف کند تا دندان های قوی داشته باشد.
❌از رژیم های سخت پرهیز کنید :
هر چند رژیم گرفتن به لاغر شدن و کاهش وزن کمک می کند اما اگر رژیم های سخت بگیرید و طولانی مدت گرسنه بمانید، بزاق کمتری در دهان تولید می شود.بزاق دهان ،خاصیت ضد باکتریایی دارد ،بنابر این هر چه کمتر تولید شود،رشد باکتری های مضر در دهان افزایش می یابد..
❌مراقب مرکبات و آب آنها باشید:
هر چند این میوه ها سرشار از ویتامین c هستند اما اسید آنها می تواند به مینای دندان آسیب برساند.بنابر این توصیه می شود آب میوه های مرکبات را با نی بنوشید یا این که حداقل ۳۰ دقیقه پس از خوردن میوه های مرکبات دهان خود را نشویید تا در این فرصت بزاق دهان تولید شود و اسید میوه را بشوید.شستن دهان بلافاصله پس از مصرف این میوه ها،موجب تخریب مینای دندان می شود.
به این هفت دلیل نوشابه نخورید:
۱- نوشابه عامل افزایش فشار خون است.
فشار خون بالا یک عامل خطرزا برای بیماری قلب و عروق است.
داده های مربوط به بیش از ۲هزار و ۵۰۰ نفر نشان می دهد که نوشیدن بیش از ۳۵۵ میلی لیتر آب میوه ی شکردار یا نوشابه ی گازدار در روز می تواند توازن فشارخون را بهم بزند.
۲- نوشابه هضم غذا را با مشکل مواجه می کند
دکتر فریده شیشه بر در این باره می گوید: تقریبا همه مواد و ترکیبات موجود در نوشابه مضر هستند و هیچ ماده مفیدی در آن وجود ندارد. وی با بیان این که مصرف نوشابه با هدف هضم غذا و یا به عنوان نوشیدنی همراه غذا به هیچ وجه توصیه نمی شود، افزود: دستگاه گوارش بدن برای هضم غذا نیازی به نوشابه ندارد و نباید با هدف تسریع هضم غذا نوشابه مصرف کرد. برخی افراد هم نوشابه را به عنوان یک نوشیدنی و برای خنک شدن بدن مصرف می کنند که به این افراد نیز توصیه می شود نوشیدنی های سالم را جایگزین کنند.
این متخصص تغذیه با اشاره به این که غذاهای چرب دیرهضم هستند، خاطرنشان کرد: پس از مصرف غذاهای چرب اگر نوشابه و یا هر مایع دیگری مصرف شود، موجب رقیق شدن اسیدهای گوارشی می شود و درنتیجه هضم غذا با مشکل مواجه خواهد شد.
۳- نوشابه خطر سکته را افزایش می دهد.
مصرف مداوم و منظم نوشابه، خطر ابتلا به سکته را تا ۶۱ درصد افزایش می دهد.
۴- نوشابه های گازدار موجب پوکی استخوان می شوند.
نوشابه ها علاوه بر قند زیاد، دارای املاح فسفات هستند که در جذب کلسیم غذا ایجاد اختلال می کند و نهایتا مصرف مداوم نوشابه های گازدار کمبود کلسیم و به دنبال آن پوکی استخوان را به دنبال دارد. پوکی استخوان موجب شکستگی های خود به خود استخوان می شود.
دکتر سید مرتضی صفوی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران نیز در این باره می گوید: اسید فسفریک علاوه بر ایجاد اختلال در گوارش غذا، باعث اسیدی شدن خون می شود که برای جلوگیری از پایین آمدن بیش از حد PH خون(اسیدی شدن) و خنثی سازی آن، بدن از کلسیم ذخیره شده در استخوان ها استفاده می کند.
در واقع اسید فسفریک موجود در نوشابه باعث کنده شدن کلسیم از استخوان ها می شود؛ از سوی دیگر برای جذب کلسیم موجود در غذاها از طریق دستگاه گوارش نیز نیاز به برقراری نوعی تعادل میان میزان کلسیم و فسفر است. وقتی این تعادل بر اثر نوشیدن نوشابه گازدار حاوی اسیدفسفریک به هم می خورد، جذب کلسیم از دستگاه گوارش نیز دچار اختلال می شود. بنابراین بدن از یک سو از کلسیم ذخیره شده در استخوان استفاده می کند و از سوی دیگر به راحتی نمی تواند کلسیم جذب کند، در نتیجه دچار نوعی فقر کلسیم و کاهش تراکم استخوانی و در نهایت پوکی بافت استخوانی خواهد شد. طبق نتایج جدیدترین تحقیقات علمی، افرادی که به میزان زیاد نوشابه مصرف می کنند، احتمال شکستگی استخوان در آن ها ۳ تا ۴ برابر کسانی است که نوشابه مصرف نمی کنند.
۵- نوشابه های گازدار عامل اصلی پوسیدگی دندان ها هستند.
دکتر سعید نعمتی، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد می گوید: یکی از مهم ترین مسائلی که امروزه با آن مواجه هستیم، استفاده ی بی رویه ی نوجوانان و جوانان از نوشابه های گازدار و تنقلات حاوی مواد قندی است که در این سنین با توجه به افزایش فعالیت های بدنی تمایل به مصرف این مواد نیز افزایش یافته و باعث ایجاد صدمات جبران ناپذیری بر بدن و دندان ها می شود.
نوشابه‌های گازدار به دلیل وجود ترکیبات CO2 و تبدیل آن به اسید کربنیک باعث عدم جذب کلسیم مواد غذایی و در نتیجه ایجاد مشکلات اسکلتی و پوکی استخوان می شود و از طرفی حل شدن تدریجی مینای دندان و در نتیجه رنگ گرفتگی سطحی، ایجاد حساسیت، پوسیدگی های ریز روی مینای دندان را به دنبال دارد.
بهترین جایگزینی برای تنقلات و نوشابه های گازدار، انواع مغزها و انواع دوغ می باشد که در گذشته جایگاه خوبی در سبد غذایی ما ایرانیان داشته است و نه تنها فاقد اثرات پوسیدگی دندان ها است بلکه باعث تامین کلسیم مورد نیاز بدن نیز می شود.
۶- نوشابه موجب افزایش احتمال ابتلا به سرطان لوزالمعده می شود.
محققان می گویند مصرف نوشابه های قندی بیش از دو بار در هفته می تواند احتمال افزایش به سرطان لوزالمعده را افزایش می دهد.
۷- نوشابه موجب افزایش احتمال ابتلا به سنگ های کلیوی میشود.
بالا رفتن میزان اسید فسفریک در خون بر عملکرد کلیه ها تاُثیر منفی داشته، از آن جایی که کلیه ها قادر به دفع سریع آن نمی باشند باعث وارد آمدن فشار مضاعف به کلیه ها می شود. همچنین مصرف نوشابه های گاز دار سبب می گردد تا کلسیم از استخوان ها خارج شده و درون خون جریان یابد که این امر به نوبه ی خود موجب رسوب کلسیم اضافی در کلیه ها گردیده که در نهایت منجر به تشکیل سنگ های کلسیمی در کلیه ها می شود.
❌غذاهایی که باعث می شوند محیط دهان مستعد پوسیدگی های دندانی شود:
- سیب های خشک
- سیب های تازه
- آب سیب
- زردآلو های خشک
- موز
- نان سفید
- نان گندم کامل
- هویچ پخته
- شیر کاکائو
- نوشیدنی شیرین و گاز دار
- بیسکویت بی شکر
- پنیر خامه ای
- انگور
- شیر کامل
- پرتقال
- آب پرتقال
- ماکارونی
- سیب زمینی آب پز
- چیپس سیب زمینی
- کشمش ها
- برنج
- گوجه فرنگی تازه
مطالب مرتبط:
هیچ نظری وجود ندارد